Hakkı Öcal yazıları - Lacivert Dergi

Hakkı Öcal

BEN NEYİM?

25 Kasım Cuma2022 “Ben neyim?” sorusuna kimlik, kişilik, edinim, kazanım ve uygarlık tercihi dışında, cinsiyet gibi sabit verilerle cevaplanabilecek bir alanda tercih hakkını kişinin kendisine bırakmak, uygarlık mıdır?

YAHYA KEMAL’İN SANAT ÜZERİNDEKİ SİYASAL ETKİSİ

04 Kasım Cuma2022 Yahya Kemal’in sanat anlayışı üzerinde ne kadar çok dursak yeridir; bendeniz kendisine sadece bir sanatçı olarak hayranımdır ama burada üstadın sanatından ziyade sanat üzerindeki siyasal etkisini hikâye etme gayretindeyim.

METAVERSE: DOLANDIRICILIK EVRENİ

14 Eylül Çarşamba2022 Google'a "Metaverse" yazın, tarayıcı programınız aramayı kolaylaştırmak ve girdinizi tamamlamak için birçok kelime önerecektir. Google'ın algoritmasına göre, bu liste, en çok yapılan aramalara göre sıralanıyor....

Sana ne, lan?

27 Ocak Perşembe2022 Hayır, adam gitmiş, parasıyla girmiş kanala, orada birbirine küfreden insanları izliyor; bundan sana ne? Çıkmışsın, "Yok efendim ahlak diye evrensel kurallar varmış da. Birinin başka birine sövmesini izlemek...

Yeni robotlarımız geldi!

18 Ekim Pazartesi2021 Bizim robotlarımızın en büyük özelliği robot olduklarını bilmemeleridir. Bizim robotlarımız kendilerinin insan olduğuna inanırlar ve bu özellikleri ile diğer robotlardan ve insan klonlarından ayrılırlar.

İstanbul üç parça iken

21 Eylül Salı2021 Kalkınmakta olan ülkeler, mesela biz, Batılılara bakıp “İyi ama bugünkü felaketin sebebi biz değiliz ki çözümü bizden bekliyorsunuz?” dememeli, ülkelerle ilişkimizi onların karbon salımına göre kurmalıydık. Tedbir almak için hâlâ geç değil.

Hakkı Öcal: Kanlı sivilleşme sürecimiz

13 Ağustos Cuma2021 Öyle görünüyor ki, 15 Temmuz, askeriyle siviliyle halkımızın sivilleşti ğini kanıtladığı bir dönüm noktası oldu. Bu ay kutlanması gereken de budur.

İnsanlık 0.2

18 Haziran Cuma2021 Bir simülasyonla, insanın bilgisayar donanımı veya yazılım gibi yeni işlevsellikler edindiğini düşünelim. Simülasyonun doğru kurulması için, insana versiyon numarası veriyorsanız, daha yüksek numaranın, daha gelişmiş olmayı anlatması gerekmez mi?

Dei de! Gerisini bırak.

21 Mayıs Cuma2021 Çağımız kimseyi gücendirmemek, kırmamak, incitmemek, küstürmemek, kimseye saldırmamak, suç işliyor gibi görünmemek çağı. Bunun bir ideoloji, geniş kitleler tarafından benimsenen bir hayat tarzı hâline...

Yunus ile Molla Kasım arasındaki mektuplaşmalar

22 Nisan Perşembe2021 Molla Kasım hiç de sofu bir adam değildir. Yunus'un şiirlerini yok edecek bir kimse hiç değildir. O hakikati arayan bir kadıdır.

Sosyal medyada nasıl yalan söyleriz?

16 Mart Salı2021 Yalancının mumu yatsıya kadar yanarmış… Internet bunu bir-iki gün uzatıyor. Ama asla gerçeğinin yerine yalanı kaim edemiyor. Buyurun size Medya Okuryazarlığı dersimizin ilk saatinin özeti.

Paranoyaklar neden daha uzun yaşarlar?

22 Şubat Pazartesi2021 Paranoya dâhil, bütün nörotik sorunların sahipleri, çok “düşünen” insanlar. Biraz evhamlı olmak fena değil. Biraz kuruntulu olmak... Ama “hüsnü kuruntu” boyutunu aşmadan...

Kafkasların Balkanlaşmasının önüne nasıl geçildi?

25 Ocak Pazartesi2021 Şimdi bölgenin haritası yeniden çiziliyor ve bir taşla iki kuşa hayat veriliyor: Karabağ Azerbaycan’a kavuşuyor ve kim bilir belki de Anadolu’nun Hazar Denizi üzerinden Asya’ya yolu açılıyor.

Biz bu İslam düşmanlığına nereden geldik?

17 Aralık Perşembe2020 İslamofobi nasıl oluştu diye düşündüğümde aklıma sadece iki fotoğraf gelir : Birincisi iki uçağın çarptığı 110 kat lı iki koca gökde lenin çökmesi ; ikincisi o büyüklükte bir uçağın çarptığı beş katlı binada yangın bile çıkmamış olması. Neden acaba ?

Kişisel Kült: Kamalizm

19 Kasım Perşembe2020 “Kült” denince başka bir şeyi, kavramı, ismi değil de bana illa Atatürk’ü çağrıştırmasına bakıp, sakın onun yeri hakkında başka bir şey düşündüğümü sanmayın.

Z’yi gördük ama Alfa’yı görmeye hiç niyetim yok

29 Eylül Salı2020 Z kuşağına “Nedir doğru olan?” diye sorulduğunda alınan cevap şu: “Kimseyi incitmeyen doğrudur.” Öyle mi gerçekten? Senin “Doğru şudur, şu gerçektir” diye tavır almaman, sonunda gerçekten kimseyi incitmeyecek mi?

Darbeyi Kanıksamak

27 Temmuz Pazartesi2020 En iyisi kanıksamamak; Yarayı kapatsak bile arada bir dönüp izine bakarak, yaranın nasıl olduğunu hatırlamak.

Gökkuşağının sonu

16 Haziran Salı2020 Türkiye’de kopartılan gürültü, islam’in eşcinselli̇kle i̇lgi̇li̇ hükümlerinin camide di̇le getiri̇lmesinden çok bunun radyo ve televizyonlarda yayınlanması i̇le i̇lgi̇liydi̇. Ama islam’ın hükümlerinin di̇le getiri̇lmesini̇ tümüyle yasaklamayı talep edecek “cesaret” varlığını gösterdi.

Ütopya, distopya ve gerçekçilik üçgeninde...

19 Mart Perşembe2020 Sizi bilmem; ama kulağıma-gözüme "distopia" kelimesi çarptığında aklıma ilk gelen "utopia" olur. Ütopya dediğinizde de aklıma gelen ilk kavram, ütopik bir durumu değil mutlaka distopik bir vaziyeti çağrıştırır. Böyle...

Tıp, tabip ve iletişim

25 Şubat Salı2020 (Sağlık çalışanlarına Şiddet vakalarında) Hemen her ifadede saldırganın, “Doktor Bana dedi Ki...” diye başladığını görüyoruz.

“Güzel misin, seksi mi yoksa tatlı mı?”

20 Ocak Pazartesi2020 İnsanoğlunun başka hiçbir işi kalmamış, kendisini güzelliğin ne olduğunu sınamaya, bulduğu şeyin güzellik olup olmadığını anlamaya adamış!

Mevlâna’nın kedisi

27 Aralık Cuma2019 Hepimiz perdenin bizim tarafına bakıyoruz. Mevlana’nın dediği gibi Deniz bizim için ölüm gibi görünür ama balıklar için bahçedir. Biz bahçemize bakalım.

Biz Türklüğümüzü Balkanlara borçluyuz

29 Kasım Cuma2019 Benim açımdan “Balkan” kelimesi bir değil iki görsel ile ilişkili. Birincisi bir vagon; her tarafı kapalı bir vagon... Diğeri ise Ömer Seyfettin fotoğrafı!

Ailemizin telefonu

31 Ekim Perşembe2019 Aile hayatımıza akıllı telefonun girmesi, Osmanlı Devletinin yok olmasından daha kalıcı, daha sarsıcı, daha yıkıcı veya daha yapıcı, ama her durumda daha etkili bir olaydır.

Nostalji: Ben bunu yaşamıştım

01 Ekim Salı2019 Nostalji, edebiyatın ciddi bir “hikâye etme” aracı.

Montesquieu'nun kayıp mektupları

30 Ağustos Cuma2019 Kader dedik, İbn Haldun’a göre, “Önceden belirlenmiş” olmakla birlikte, ancak olduktan sonra “Kadermiş” diye anılabilir.

Bir Afrika analizi: Ekvator Ginesi sadece bir örnek

26 Haziran Çarşamba2019 Afrika dediğimiz zaman hepimizin zihninde beliren görsel, kocaman gözü ve kuyu gibi karanlık ağzı sineklerin işgaline uğramış kemikleri sayılan bir çocuk oluyor. Neden?

Montesquien'nun kayıp mektupları

29 Nisan Pazartesi2019 Zaman yeri asla doldurulamayacak bir nimettir ve değerini bilmeyenden feci şekilde intikam alır.

Dijital mi hayatlaşıyor; hayat mı dijitalleşiyor?

28 Mart Perşembe2019 Sadece ABD’de sayısal teknolojilerin yeni bir uygulamasını yapmak üzere alınan ama henüz ticarî anlamda uygulanmamış patentlerin sayısı bir milyonun üzerinde.

Benim anti-hero kahramanlarım

26 Şubat Salı2019 Etrafımıza bakalım! Etrafımız romanlardan çıkmış anti-hero kahramanlarla döşeli değil mi? Her köşe, iyi, kötü, çirkin filmindne fırlamış Clint Eastwood'larla çevrili değil mi?

YENİ YAZILAR

Sümeyye Ceylan

Bir bilinmeyeni, kuvveti, soruyu ya da en genel manada bir “şeyi” cevaplamanın pek çok yolu vardır. Buradan çeşitli yolları çocuklarına rağmen değil, çocuklarıyla beraber yürüyerek “şeyler”ine cevaplar arayan onlarca kadın geçti. Bu hikâyelerin tümünün kesiştiği bir nokta var: “Nanoparçacık!” Evet evet yanlış duymadınız! Bu teoriye göre, küçük parçacıklar çözülür ve büyük parçacıkların yüzeyinde tekrar birikirmiş. Konu bilime dayandıysa o halde şimdi sırada dünyası bilimin ışığında aydınlanan bir kadın, Sümeyye Ceylan var. Sümeyye’nin sadece kendi çocuklarını değil, binlerce çocuğu ışığıyla aydınlatan güçlü ve kocaman kanatları var. Geçtiğimiz günlerde nanoparçacıklarla ilgili bilim dünyasındaki yeni bir gelişmeyi takipçileriyle paylaştı. Laboratuvar görüntüleri, nanoparçacık büyümesinin boyut farkıyla değil, kusurlarla yönlendirildiğini ortaya koyuyordu. Tıpkı buradaki kadınların sadece kusursuz oldukları için değil aynı zamanda kusurlarıyla var olmaları gibi. Ceylan’ın hikâyesi de bu minvalde yükselip alçalan dalgalar gibi bir istikrara sahip. Bu topraklarda kız çocuklarına öğretilenin aksine matematikten korkmayan, astronomi sevdalısı, Eğitim Tasarımcısı, Usturlab Kurucusu Sümeyye Ceylan ile kim olduğunu değil, kim olmadığını, evdeki Sümeyye’yi, Usturlab’ı, bilimin cinsiyetini, anneliğinin keskin virajlarını, sinema dünyasındaki kadın anlatılarını ve çok daha fazlasını konuştuk.

Mustafa Kirenci

Araştırmacı yazar N. Ahmet Özalp geçtiğimiz ay 69 yaşında aramızdan ayrıldı. Öğretmen, yayıncı, gazeteci, ansiklopedi yazarı olarak kalemi elinden hiç bırakmayan Özalp, Cumhuriyet öncesine ait yüzlerce belge ve kitabı inceledi, bunları günümüz alfabesiyle okura sundu. Mehmet Akif ’ten Filibeli Ahmed Hilmi’ye, Halid Ziya Uşaklıgil’den Ahmet Rasim’e pek çok isimle ilgili çalışmalarda bulundu. Türk İslam tarihinden destanlar, cenknâmeler, tekerlemeler, maniler, ninniler derleyen Özalp’in son dönemde kitaplarını Büyüyenay Yayınları etiketiyle okuyorduk. Ahmet Özalp’in emeklerini yayıncı dostu Mustafa Kirenci ile konuştuk. Kirenci, “kitapların vicdanı” olarak gördüğü üretken yazar için “Neredeyse son 30 yılı kadim kültürümüze dair eserleri incelemek ve gün ışığına çıkar makla geçti” diyor.

Birol Biçer

ALMANYA ALICE SCHWARZER CİNSİYET EŞİTLİĞİ SAVUNUCUSUNA BİLE "TANSFOBİK" DAMGASI Bugün 79 yaşında olan Alice Schwarzer Almanya'nın en eski ve en ünlü feministi. 1970'lerden beri kadın hakları...

Muhammed Uyar

Türkiye’nin içinden geçtiği bu dönemde kültürün ve sanatın hâkimiyetini elinde tutanların hem toplumu hem de kendi cemiyetlerinde yer almak isteyenleri bir “Gleichschaltung”a (hizaya getirme) tabi tuttuklarını söylemek yanlış olmayacaktır.

Eda Dikmen

LGBTI+ örgütlerinin Türkiye’deki faaliyetleri ve kampanyaları, dünyada olduğu gibi ülke gündemini de işgal ediyor; kitaplarda, filmlerde, sokakta, siyasette ve her alanda propagandalarını yaparak çocuklara dahi cinsiyetsizliği dayattıklarına şahit oluyoruz. Doğrudan insan fıtratını hedef alan, kadının kadın, erkeğin de erkek olduğu bir dünyayı reddedip cinsiyetsizliği savunan ve son günlerde cinsiyetsiz çocuk yetiştirme hedefinde olan bu yapıya karşı duran psikolog, psikiyatr, doktor, akademisyen ve siyaset dünyasından isimlerin düşüncelerine gelin beraber bakalım.

İbrahim Sadri

Uzun rayların birleştirdiği uzun bir hikâyenin uzun uzun hatırlanmasıdır belki de geri dönüşler. Haydarpaşa garı bunun için yeryüzü tarihinin en dramatik demir ve buharına sahip yeridir.

H.Salih Zengin

LGBT lobisinin aileyi ve fıtratı hedef tahtasına oturtması sebebiyle çocuk edebiyatı alanı büyük bir fırsat olarak beliriyor ve son yıllarda onlarca çocuk kitabına özgürlük ve cinsiyet eşitliği etiketiyle bu tür sapkın düşünceler yerleştiriliyor.

Orhan Toker

Toplumsal cinsiyet eşitliği kavramı aslında hukuki haklar ve toplum içerisindeki fırsatları kapsaması gereken önemli bir kavram olması gerekirken bugün geldiğimiz noktada tanımın farklılaştığını görüyoruz....

Zeynep Temizer Atalar

MEHMET TEBER Dişi ve erkek ayırımı neredeyse tüm canlı türlerinde var olan temel bir ayırımdır. İnsan yavrusu olan çocuklar da biyolojik olarak kız ya da erkek olarak dünyaya gelirler. Hermafrodit adı...

Sena Subaşı

LGBTI aktivizminin yıllarca süren çabaları son yıllarda karşılık buluyor ve yalnızca teoride kalmayan söylemler hukuki ve sosyal tüm alanlarda karşımıza çıkıyor. Bir kadın hareketi bünyesinde yükselen cinsiyet kimliği ve LGBTI, bugün kadınları siyasetten spora her alanda görünmez kılarken çocukların sosyal gelişimi ve sağlığı için ciddi bir tehlikeye dönüşmeye başladı bile. Konuştuğumuz dile bile dahi müdahale eden bu hareket bugün erkek ile kadın arasında biyolojik farklılığı reddederek biyolojik cinsiyeti ortadan kaldırmaya çalışıyor ve yalnızca kişinin cinsiyet beyanını baz alarak hukuki ve sosyal yeni düzenlemeler yapılmasında etkin rol oynuyor. Ayrımcılığı ortadan kaldırdığını iddia eden bu tür yasalar ve uygulamalar aksine birçok hak ihlaline sebep oluyor, suça teşvik ediyor. Kadınlar tarihte eşi görülmemiş bir yok olma tehdidiyle karşı karşıya. Sinsice gelen bu tehlike, kadın kategorisinin kendini kadın hissettiğini belirten herkese açılmasıyla kadınların kulvar dışına atılması anlamına geliyor. LGBTI’nın özellikle kadın ve çocuklar için toplumda büyük bir risk taşıyor olması, sıklıkla kullanılan “trans sporcu” kavramının medyada yer almasıyla gün yüzüne çıktı. Haksız rekabeti önlemek adına yüzlerce yıldır iki kategoriye ayrılan spor müsabakalarında kadınlar şu anda dezavantajlı konuma düşmüş durumda.

BİZE ULAŞIN