Tuba Kaplan yazıları - Lacivert Dergi

Tuba Kaplan

TÜRKİYE’DE LGBT’NİN AYAK SESLERİ: KİRLİ GÜÇLER, YÜKSEK BÜTÇE, PROPAGANDA VE SİYASET

18 Kasım Cuma2022 Eşcinsellik, fıtri yani doğuştan gelen bir durumdur” tezi, uzun zamanlar Amerika’da savunuldu. Bunu savunanlar daha ziyade eşcinsellerdi. Aydınlanma sonrası ortaya çıkan materyalist, pozitivist, indirgeyici paradigma kendi icadı olan bir tür ahlaki rölativizmi savunuyor ve tüm insanlığın binlerce yıllık tecrübelerini ve sağduyusunu hiçe sayıyor. Artık Türkiye de bu rüzgârdan vareste değil. Bunun sonucu olarak son dönemlerde LGBT, queer, trans, gay gibi tabirleri çok daha fazla duyar olduk. Hatta iş artık siyasi bir boyut bile kazanmış durumda. Farklı cinsel yönelimleri tanımlamak için kullanılan LGBT, LGBTI ve LGBTIQ gibi terimler ne anlama geliyor? Tüm dünyayı yıllarca süren bir propagandadan sonra etkisi altına alan LGBT bir hak arayışı mı yoksa bir dayatma ve küresel tezgâh mı? Ve asıl önemli soru da şu: Bu iş Türkiye’nin başına nasıl sarıldı?

GALATA’DAN BEYOĞLU’NA SOKAK SANATÇILARI

01 Kasım Salı2022 İstanbul, sesleriyle de akıllarda. Bu seslerin en ilginci, en renklisi ve eğlencelisi şüphesiz sokakları, caddeleri ya da metro istasyonlarını mesken tutan sokak müzisyenleri, şarkıcıları, çalgıcıları. Bunların çoğu Beyoğlu’nda… Bazen ceza alsalar da belirli yerlerde belediyeden izin alarak müziklerini icra eden sokak sanatçıları bu semte oldukça renk ve hayat katıyor. Gittik, gezdik, seyrettik, müziklerini ve hikayelerini dinledik.

DİJİTAL DÜNYA PROJESİNİN KARANLIK YÜZÜNE DAİR TEORİLER

15 Eylül Perşembe2022 Gerçekliğin altüst edildiği ve insan tekinin gerçeklik ötesinde de kullanışlı tüketiciler olarak algılanmasına kapı aralayan Metaverse adı altında oluşturulan kurgusal bir evrene hızlıca girmiş bulunuyoruz. Matrix’ten çok da farklı görünmeyen bir sanal âlemden bahsedebiliriz. What is the Matrix? Filmde kablolarla sanal âleme geçiliyordu şimdi ise durum başka. Temelde Metaverse insanların sanal gerçeklik araçları, arttırılmış gerçeklik gözlükleri, akıllı telefonlar, uygulamalar ve diğer araçlarla birbirleriyle çalışabileceği, oyun oynayabileceği, tanışabileceği, etkileşim içerisine gireceği birbiriyle bağlantılı sonsuz sayıda sanal gerçeklik topluluğu olarak tanımlanabilir. Otuz yıl önce bir bilimkurgu romanında ortaya atılan Metaverse kavramı kurgusal bir dünyayı niteliyor. Bu yeni sanal âlem aracılığıyla insanlar sanal gerçeklik cihazları sayesinde alışveriş yapma, arsa alma, sinemaya gitme, kafede zaman geçirme gibi pek çok eylemi fiziksel bir çaba harcamaksızın yapabiliyorlar. Büyük şirketlerin peşinde koştuğu, sanal arsaların alındığı, konserlerin hatta düğünlerin düzenlenmeye başladığı bir simülasyon ağı söz konusu olan. Ancak herkes sunulan bu parıltılı yüzle görmekten yana değil. Metaverse hakkında sorular, kaygılar, ithamlar hatta komplo teorileri de gırla gidiyor. Bakalım madalyonun diğer yüzünde ne gibi soru ve teoriler yer alıyor.

DİJİTAL ÇAĞDA MODERN ŞİFACILIK

20 Temmuz Çarşamba2022 Şifacılık, spritüal yaşam koçluğu, kariyer koçluğu gibi birçok yolculuğun modern literatürü ve hayatı kaplayışına tanık oluyoruz. Türkiye’de her geçen gün enerji şifacılığı uygulamalarından tutun Reiki, Theta Healing, EFT, Access Bars ve Jass, EMDR, Recal Healing, Grabovoi Sayıları’na kadar birçok uygulamaya ilgi artıyor. Medyayla günlük tercihlerimizin belirginleştiği bu dönemde enerjiyle şifacılık uygulamaları sosyal medya vasıtasıyla popülerliğini artırıyor. New Age inanışları içerisinde kabul edilen enerji şifacılığı fizyolojik hastalıklardan kişisel problemlere, hayatta başarıdan varlıkla uyum sağlamaya dek birçok soruna çözüm önerileri sunuyor. Hint dinleri, Uzak Doğu dinleri ve mistik felsefelerden mülhem şifa yöntemleri yeniden formüle edilerek modern insanların çıkmazlarına çözüm odaklı bakış getirme iddiasındalar. Bu uygulamalar geçmişte yaşanan bilinçaltındaki olumsuzlukların temizlenmesi, kendiliğini değerli gören bireylerin varoluşlarına katkı sunmak, farkındalığı yükseltmek, bireyin içsel yolculuğuna kapı aralamak, travmaları çözmek gibi çoğu aynı zamanda içsel bir yolculuk da içeren öneriler getiriyor. Bu şifalardan yararlanan insanlar kültür oluşturup bir araya geliyor, duygu ve düşüncelerin sürekliliği için birbirlerine destek oluyorlar. Bakalım modern insanın buradan çıkışı mümkün mü?

YENİ İNANMA VE ARAYIŞ BİÇİMLERİ

07 Temmuz Perşembe2022 Kişisel gelişim teorilerinin neredeyse tamamı “inanmak” temeli üzerine kurulu. Kastettikleri inanç ise büyük ölçüde New Age ya da yeni dinî akımlarınkiyle, bir başka deyişle yeni inanma biçimleriyle paralellik gösteriyor.

MERHAMET DAVASINA ADANMIŞ HAYATLAR: ''SEN ALLAH İÇİN YAP ŞAHİTLİK EDEN ALLAH'TIR''

22 Nisan Cuma2022 Liberal öğretinin kökenini oluşturan kıtlık kavramı, kıt kaynaklar ve sınırsız ihtiyaçların modern insana dayattığı Batı tarzı düşüncenin etrafında, rekabete dayalı "makul" bir hayat sürmemiz gerektiği...

Ortaçağ’ın bilim sanat kültür atmosferinin Müslüman zirveleri

25 Şubat Cuma2022 Pek çoklarınca karanlık, gelişmemişlik ve sefaletle özdeşleştirilen "Ortaçağ"da tarih; Semerkant'tan Bağdat'a, Şam'dan Endülüs'e kadar geniş bir İslam coğrafyasında dünyanın bilim tarihine damga vuran...

İdeolojiden Kıyafet Biçmek: Başörtüsü Saldırılarının Tarihine Kısa Bir Bakış

05 Ocak Çarşamba2022 Kadın dayanışma ve haklılığına herhangi bir katkı sağlamayacak, tüm kadınları ideolojik ve ucuz bir politik dille ayrıştıracak söyleme maruz kalıyoruz. Kadın hareketleri bu noktada ortak bir ses çıkaramıyor....

Sinemanın Mitoloji Aşkı

26 Kasım Cuma2021 Sinema, dilini kurarken mitolojiden sıklıkla faydalanır. Mitler genelde epik ve fantastik türde, bazen doğrudan bazen de dolaylı yollardan senaryoya dâhil olur. Mitolojik kahramanlar yarı-tanrı ya da olağanüstü...

Toparlanın gidiyoruz

24 Eylül Cuma2021 Şehrin kalabalığından uzakta başka bir hayatı düşlemek mümkün mü? Kendimi neden hep yüksek bir rakımda, çadırımla, insansız bir sahada buluyorum?

Sivil direnişin tarihi

16 Ağustos Pazartesi2021 Hukuka ve yasaların özüne uyarak gösterilen şiddetten uzak tepki yani sivil itaatsizlik yasal olarak hak talep edileceğine dair bir denklemin parçası. Pasif direnişin modern dünyadaki ilk örneğini veren...

O gecenin anısını yaşatan yerler ve mekanlar

06 Ağustos Cuma2021 15 Temmuz darbe girişimine karşı halkın gösterdiği teyakkuz ve öne atılma cesareti tarihin hafızalarına kazıldı. Bu sebeple milli hafızaya şahitlik eden bazı sokak, bulvar, müze, okul isimleri de destansı direnişin hatırasını canlı tutmak ve gelecek kuşaklara aktarmak adına değiştirildi.

İslam filozofları ve mutasavvıflara göre İnsan nedir, kimdir?

24 Haziran Perşembe2021 İnsan nedir sorusu, bir dizi bilinmezlikleri de içerisinde barındırıyor. Hangi ölçüt ya da ölçütlerden yola çıkarak insanı en iyi biçimde tanımlayabiliriz? Esasen insan denilen varlık neredeyse sonsuz...

Filistin'in direniş günlüğü

17 Haziran Perşembe2021 İşgalci İsrail’in Şeyh Cerrah mahallesinde başlattığı olaylar tüm dünyanın gözleri önünde yeni bir İsrail vahşetine hatta yeni bir soykırıma sahne oldu

Dünden bugüne mütedeyyin kültür mahfilleri

28 Mayıs Cuma2021 Türkiye'de dünden bugüne dindar gençliğin kültürel hayatta temayüz ettiği, dinî içerikli gazete ve dergilerin dolayısıyla yayıncılık faaliyetlerinin birbiri ardına ortaya çıktığı bilinen bir gerçek…...

Başka türlüsünü düşlemek mümkün

26 Mart Salı2019 Eski insanların israfa karşı hassasiyeti üretim sürecine dâhil olmalarından, emekleriyle elde ettiklerinden, ekmeğe kutsal bakmalarından kaynaklanıyordu. Siyez unu, siyez bulguru dedelerimiz için günlük yemekken, bizim için şu an ulaşılamaz bir yerde.

Modern bir kahramanlık hikayesi: Babalar ve rencide ruhlar

21 Şubat Perşembe2019 Biz ne kadar konuşursak konuşalım, hangi kurumlardan destek alırsak alalım çocuk görerek öğrenecektir. Yanındaki kimse, kahraman da o olacaktır. Ya bir blogcu ya aile ya da aile havuzundaki herkes.

Çılgın kalabalıktan uzakta

17 Ekim Çarşamba2018 Yavaşlamak istiyordum. Fark etmek. Üzerinde durduğum uzun hatıralarım olsun istiyordum. Anlara ve anılara önem veriyordum. Mümkün olmuyordu ve ben bundan mutlu değildim.

Kitap sevgisinin başlayıp da bitmediği yer

02 Şubat Salı2016 Kitap bağımlılık yapmaz çünkü seversin kitapları, bilinçli sevgi, hastalıklı değil yani. Kokusu, hikâyesi vardır her kitabın sende bıraktığı. Aldığın şehir, sevdiğin bir yazardan sana verilmiş bir kitap, günün bereketini kitapla kapatıp küçük bir kitapçıdan aldığın bir kitap… Sürekli bir kültür alışverişi.

Türkiyeli aydın olmak ihtimal dâhilindedir

02 Aralık Çarşamba2015 Bu ülkeden olmak neyi gerektirir? Cumhuriyet Halk Partisi’nin Anadolu kadınının evine ayakkabıyla girmesi bu ülkeden olamamasıdır hâlâ. Arabeski aşağılamak, lahmacuna dudak bükmek de buna dâhil. Günlük kaygılarla, ideolojik saplantılarla babaannene ters düştüğün taraf, bizden başka her yöne çıktığın yol, buradan uzak olma halindir.

YENİ YAZILAR

Sümeyye Ceylan

Bir bilinmeyeni, kuvveti, soruyu ya da en genel manada bir “şeyi” cevaplamanın pek çok yolu vardır. Buradan çeşitli yolları çocuklarına rağmen değil, çocuklarıyla beraber yürüyerek “şeyler”ine cevaplar arayan onlarca kadın geçti. Bu hikâyelerin tümünün kesiştiği bir nokta var: “Nanoparçacık!” Evet evet yanlış duymadınız! Bu teoriye göre, küçük parçacıklar çözülür ve büyük parçacıkların yüzeyinde tekrar birikirmiş. Konu bilime dayandıysa o halde şimdi sırada dünyası bilimin ışığında aydınlanan bir kadın, Sümeyye Ceylan var. Sümeyye’nin sadece kendi çocuklarını değil, binlerce çocuğu ışığıyla aydınlatan güçlü ve kocaman kanatları var. Geçtiğimiz günlerde nanoparçacıklarla ilgili bilim dünyasındaki yeni bir gelişmeyi takipçileriyle paylaştı. Laboratuvar görüntüleri, nanoparçacık büyümesinin boyut farkıyla değil, kusurlarla yönlendirildiğini ortaya koyuyordu. Tıpkı buradaki kadınların sadece kusursuz oldukları için değil aynı zamanda kusurlarıyla var olmaları gibi. Ceylan’ın hikâyesi de bu minvalde yükselip alçalan dalgalar gibi bir istikrara sahip. Bu topraklarda kız çocuklarına öğretilenin aksine matematikten korkmayan, astronomi sevdalısı, Eğitim Tasarımcısı, Usturlab Kurucusu Sümeyye Ceylan ile kim olduğunu değil, kim olmadığını, evdeki Sümeyye’yi, Usturlab’ı, bilimin cinsiyetini, anneliğinin keskin virajlarını, sinema dünyasındaki kadın anlatılarını ve çok daha fazlasını konuştuk.

Mustafa Kirenci

Araştırmacı yazar N. Ahmet Özalp geçtiğimiz ay 69 yaşında aramızdan ayrıldı. Öğretmen, yayıncı, gazeteci, ansiklopedi yazarı olarak kalemi elinden hiç bırakmayan Özalp, Cumhuriyet öncesine ait yüzlerce belge ve kitabı inceledi, bunları günümüz alfabesiyle okura sundu. Mehmet Akif ’ten Filibeli Ahmed Hilmi’ye, Halid Ziya Uşaklıgil’den Ahmet Rasim’e pek çok isimle ilgili çalışmalarda bulundu. Türk İslam tarihinden destanlar, cenknâmeler, tekerlemeler, maniler, ninniler derleyen Özalp’in son dönemde kitaplarını Büyüyenay Yayınları etiketiyle okuyorduk. Ahmet Özalp’in emeklerini yayıncı dostu Mustafa Kirenci ile konuştuk. Kirenci, “kitapların vicdanı” olarak gördüğü üretken yazar için “Neredeyse son 30 yılı kadim kültürümüze dair eserleri incelemek ve gün ışığına çıkar makla geçti” diyor.

Birol Biçer

ALMANYA ALICE SCHWARZER CİNSİYET EŞİTLİĞİ SAVUNUCUSUNA BİLE "TANSFOBİK" DAMGASI Bugün 79 yaşında olan Alice Schwarzer Almanya'nın en eski ve en ünlü feministi. 1970'lerden beri kadın hakları...

Muhammed Uyar

Türkiye’nin içinden geçtiği bu dönemde kültürün ve sanatın hâkimiyetini elinde tutanların hem toplumu hem de kendi cemiyetlerinde yer almak isteyenleri bir “Gleichschaltung”a (hizaya getirme) tabi tuttuklarını söylemek yanlış olmayacaktır.

Hakkı Öcal

“Ben neyim?” sorusuna kimlik, kişilik, edinim, kazanım ve uygarlık tercihi dışında, cinsiyet gibi sabit verilerle cevaplanabilecek bir alanda tercih hakkını kişinin kendisine bırakmak, uygarlık mıdır?

Eda Dikmen

LGBTI+ örgütlerinin Türkiye’deki faaliyetleri ve kampanyaları, dünyada olduğu gibi ülke gündemini de işgal ediyor; kitaplarda, filmlerde, sokakta, siyasette ve her alanda propagandalarını yaparak çocuklara dahi cinsiyetsizliği dayattıklarına şahit oluyoruz. Doğrudan insan fıtratını hedef alan, kadının kadın, erkeğin de erkek olduğu bir dünyayı reddedip cinsiyetsizliği savunan ve son günlerde cinsiyetsiz çocuk yetiştirme hedefinde olan bu yapıya karşı duran psikolog, psikiyatr, doktor, akademisyen ve siyaset dünyasından isimlerin düşüncelerine gelin beraber bakalım.

İbrahim Sadri

Uzun rayların birleştirdiği uzun bir hikâyenin uzun uzun hatırlanmasıdır belki de geri dönüşler. Haydarpaşa garı bunun için yeryüzü tarihinin en dramatik demir ve buharına sahip yeridir.

H.Salih Zengin

LGBT lobisinin aileyi ve fıtratı hedef tahtasına oturtması sebebiyle çocuk edebiyatı alanı büyük bir fırsat olarak beliriyor ve son yıllarda onlarca çocuk kitabına özgürlük ve cinsiyet eşitliği etiketiyle bu tür sapkın düşünceler yerleştiriliyor.

Orhan Toker

Toplumsal cinsiyet eşitliği kavramı aslında hukuki haklar ve toplum içerisindeki fırsatları kapsaması gereken önemli bir kavram olması gerekirken bugün geldiğimiz noktada tanımın farklılaştığını görüyoruz....

Zeynep Temizer Atalar

MEHMET TEBER Dişi ve erkek ayırımı neredeyse tüm canlı türlerinde var olan temel bir ayırımdır. İnsan yavrusu olan çocuklar da biyolojik olarak kız ya da erkek olarak dünyaya gelirler. Hermafrodit adı...

BİZE ULAŞIN