Tuba Kaplan yazıları - Lacivert Dergi

Tuba Kaplan

FAİZE SAVAŞ AÇAN BİR ŞAİR: EZRA POUND

06 Şubat Pazartesi2023 Tam 47 yıl inatla Kantolar’ı yazmaya devam eden Ezra Pound, yaşamı boyunca biyografisi kalıplara sığmayan bir isim oldu. Bu sıra dışı şair Amerika tarafından mimlendi, günah keçisi ilan edildi, hakkında birçok spekülasyon üretildi. Topluma dayatılan pek çok şeye boyun eğmeyen şair “düşman” olarak yaftalandı çünkü o mevcut durumu kabul etmiyor, sisteme itiraz ediyor ve sesini kısmayarak haykırıyordu. Açıkça karşı durduğu şeylerden biri ise içinde yaşadığı sistemin ana sütunlarından biri haline getirilmiş olan faizdi. Pound için faiz en temel tabiriyle “paradan para kazanmak” demekti. Üretime katkısı olmayan fırsatçılığa, haksız kazanca yönelik rağbete hınç besliyordu şair. Bu konuda Yahudileri suçlayarak onlardan sözünü esirgemiyordu. Her yönüyle tüketim sistemini ele alırken ekonomiyi tüketen ve insanı kemiren faize karşı durduğu şiirleri eşliğinde Pound’u görmezden gelmek olmazdı.

AŞKIN ÖMRÜ ÜÇ YIL MI: MODERN DÜNYADA İLİŞKİLER NEDEN HIZLA TÜKENİYOR?

27 Ocak Cuma2023 Modern dünyada ilişki biçimleri, tercihleri değişmeye başladı. Ne de olsa insan değişiyor, dönüşüyor. Artık çiftlerin kurduğu ilişkiler uzun soluklu ve nitelikli olamıyor. Vefanın, dostluk duygusunun, sabrın, ailede özverinin ve birçok değerin yerinden oynadığı, üzerimize ağır geldiği bir dönemden geçiyoruz. Şunu açıkça söylemek mümkün: Modern insanın tüketim güdüsü kendinde bir dönüşüme sebep oldu ve bu da ilişkilerini etkiledi. Bu durum beraberinde birçok sorunu da getiriyor. Boşanmalar artırıyor, “single mom” ve “single dad” denilen yalnız ebeveynler çoğalıyor. Yeni tip aile modelleri oluşuyor. Bireysel tercihler ve yalnızlıklar çoğalıyor. Yoksa tüketim çağında insanlar birbirlerini de mi hızla tüketiyor? Aşk, ilişki ve sevgilerin ömrü neden kısa sürüyor? Peki, şimdi ne olacak? Aile Danışmanı Saliha Erdim, Aile Danışmanı ve Psikoterapist Habibe Aykan, Uzm. Psikolog Muhammet Genç’e Lacivert okurları için sorduk: Bu çağın tüketim güdüsü insan ilişkilerine nasıl yansıyor? Aşkın ömrü gerçekten üç yıl mı?

TÜRKİYE’DE LGBT’NİN AYAK SESLERİ: KİRLİ GÜÇLER, YÜKSEK BÜTÇE, PROPAGANDA VE SİYASET

18 Kasım Cuma2022 Eşcinsellik, fıtri yani doğuştan gelen bir durumdur” tezi, uzun zamanlar Amerika’da savunuldu. Bunu savunanlar daha ziyade eşcinsellerdi. Aydınlanma sonrası ortaya çıkan materyalist, pozitivist, indirgeyici paradigma kendi icadı olan bir tür ahlaki rölativizmi savunuyor ve tüm insanlığın binlerce yıllık tecrübelerini ve sağduyusunu hiçe sayıyor. Artık Türkiye de bu rüzgârdan vareste değil. Bunun sonucu olarak son dönemlerde LGBT, queer, trans, gay gibi tabirleri çok daha fazla duyar olduk. Hatta iş artık siyasi bir boyut bile kazanmış durumda. Farklı cinsel yönelimleri tanımlamak için kullanılan LGBT, LGBTI ve LGBTIQ gibi terimler ne anlama geliyor? Tüm dünyayı yıllarca süren bir propagandadan sonra etkisi altına alan LGBT bir hak arayışı mı yoksa bir dayatma ve küresel tezgâh mı? Ve asıl önemli soru da şu: Bu iş Türkiye’nin başına nasıl sarıldı?

GALATA’DAN BEYOĞLU’NA SOKAK SANATÇILARI

01 Kasım Salı2022 İstanbul, sesleriyle de akıllarda. Bu seslerin en ilginci, en renklisi ve eğlencelisi şüphesiz sokakları, caddeleri ya da metro istasyonlarını mesken tutan sokak müzisyenleri, şarkıcıları, çalgıcıları. Bunların çoğu Beyoğlu’nda… Bazen ceza alsalar da belirli yerlerde belediyeden izin alarak müziklerini icra eden sokak sanatçıları bu semte oldukça renk ve hayat katıyor. Gittik, gezdik, seyrettik, müziklerini ve hikayelerini dinledik.

DİJİTAL DÜNYA PROJESİNİN KARANLIK YÜZÜNE DAİR TEORİLER

15 Eylül Perşembe2022 Gerçekliğin altüst edildiği ve insan tekinin gerçeklik ötesinde de kullanışlı tüketiciler olarak algılanmasına kapı aralayan Metaverse adı altında oluşturulan kurgusal bir evrene hızlıca girmiş bulunuyoruz. Matrix’ten çok da farklı görünmeyen bir sanal âlemden bahsedebiliriz. What is the Matrix? Filmde kablolarla sanal âleme geçiliyordu şimdi ise durum başka. Temelde Metaverse insanların sanal gerçeklik araçları, arttırılmış gerçeklik gözlükleri, akıllı telefonlar, uygulamalar ve diğer araçlarla birbirleriyle çalışabileceği, oyun oynayabileceği, tanışabileceği, etkileşim içerisine gireceği birbiriyle bağlantılı sonsuz sayıda sanal gerçeklik topluluğu olarak tanımlanabilir. Otuz yıl önce bir bilimkurgu romanında ortaya atılan Metaverse kavramı kurgusal bir dünyayı niteliyor. Bu yeni sanal âlem aracılığıyla insanlar sanal gerçeklik cihazları sayesinde alışveriş yapma, arsa alma, sinemaya gitme, kafede zaman geçirme gibi pek çok eylemi fiziksel bir çaba harcamaksızın yapabiliyorlar. Büyük şirketlerin peşinde koştuğu, sanal arsaların alındığı, konserlerin hatta düğünlerin düzenlenmeye başladığı bir simülasyon ağı söz konusu olan. Ancak herkes sunulan bu parıltılı yüzle görmekten yana değil. Metaverse hakkında sorular, kaygılar, ithamlar hatta komplo teorileri de gırla gidiyor. Bakalım madalyonun diğer yüzünde ne gibi soru ve teoriler yer alıyor.

DİJİTAL ÇAĞDA MODERN ŞİFACILIK

20 Temmuz Çarşamba2022 Şifacılık, spritüal yaşam koçluğu, kariyer koçluğu gibi birçok yolculuğun modern literatürü ve hayatı kaplayışına tanık oluyoruz. Türkiye’de her geçen gün enerji şifacılığı uygulamalarından tutun Reiki, Theta Healing, EFT, Access Bars ve Jass, EMDR, Recal Healing, Grabovoi Sayıları’na kadar birçok uygulamaya ilgi artıyor. Medyayla günlük tercihlerimizin belirginleştiği bu dönemde enerjiyle şifacılık uygulamaları sosyal medya vasıtasıyla popülerliğini artırıyor. New Age inanışları içerisinde kabul edilen enerji şifacılığı fizyolojik hastalıklardan kişisel problemlere, hayatta başarıdan varlıkla uyum sağlamaya dek birçok soruna çözüm önerileri sunuyor. Hint dinleri, Uzak Doğu dinleri ve mistik felsefelerden mülhem şifa yöntemleri yeniden formüle edilerek modern insanların çıkmazlarına çözüm odaklı bakış getirme iddiasındalar. Bu uygulamalar geçmişte yaşanan bilinçaltındaki olumsuzlukların temizlenmesi, kendiliğini değerli gören bireylerin varoluşlarına katkı sunmak, farkındalığı yükseltmek, bireyin içsel yolculuğuna kapı aralamak, travmaları çözmek gibi çoğu aynı zamanda içsel bir yolculuk da içeren öneriler getiriyor. Bu şifalardan yararlanan insanlar kültür oluşturup bir araya geliyor, duygu ve düşüncelerin sürekliliği için birbirlerine destek oluyorlar. Bakalım modern insanın buradan çıkışı mümkün mü?

YENİ İNANMA VE ARAYIŞ BİÇİMLERİ

07 Temmuz Perşembe2022 Kişisel gelişim teorilerinin neredeyse tamamı “inanmak” temeli üzerine kurulu. Kastettikleri inanç ise büyük ölçüde New Age ya da yeni dinî akımlarınkiyle, bir başka deyişle yeni inanma biçimleriyle paralellik gösteriyor.

MERHAMET DAVASINA ADANMIŞ HAYATLAR: ''SEN ALLAH İÇİN YAP ŞAHİTLİK EDEN ALLAH'TIR''

22 Nisan Cuma2022 Liberal öğretinin kökenini oluşturan kıtlık kavramı, kıt kaynaklar ve sınırsız ihtiyaçların modern insana dayattığı Batı tarzı düşüncenin etrafında, rekabete dayalı "makul" bir hayat sürmemiz gerektiği...

Ortaçağ’ın bilim sanat kültür atmosferinin Müslüman zirveleri

25 Şubat Cuma2022 Pek çoklarınca karanlık, gelişmemişlik ve sefaletle özdeşleştirilen "Ortaçağ"da tarih; Semerkant'tan Bağdat'a, Şam'dan Endülüs'e kadar geniş bir İslam coğrafyasında dünyanın bilim tarihine damga vuran...

İdeolojiden Kıyafet Biçmek: Başörtüsü Saldırılarının Tarihine Kısa Bir Bakış

05 Ocak Çarşamba2022 Kadın dayanışma ve haklılığına herhangi bir katkı sağlamayacak, tüm kadınları ideolojik ve ucuz bir politik dille ayrıştıracak söyleme maruz kalıyoruz. Kadın hareketleri bu noktada ortak bir ses çıkaramıyor....

Sinemanın Mitoloji Aşkı

26 Kasım Cuma2021 Sinema, dilini kurarken mitolojiden sıklıkla faydalanır. Mitler genelde epik ve fantastik türde, bazen doğrudan bazen de dolaylı yollardan senaryoya dâhil olur. Mitolojik kahramanlar yarı-tanrı ya da olağanüstü...

Toparlanın gidiyoruz

24 Eylül Cuma2021 Şehrin kalabalığından uzakta başka bir hayatı düşlemek mümkün mü? Kendimi neden hep yüksek bir rakımda, çadırımla, insansız bir sahada buluyorum?

Sivil direnişin tarihi

16 Ağustos Pazartesi2021 Hukuka ve yasaların özüne uyarak gösterilen şiddetten uzak tepki yani sivil itaatsizlik yasal olarak hak talep edileceğine dair bir denklemin parçası. Pasif direnişin modern dünyadaki ilk örneğini veren...

O gecenin anısını yaşatan yerler ve mekanlar

06 Ağustos Cuma2021 15 Temmuz darbe girişimine karşı halkın gösterdiği teyakkuz ve öne atılma cesareti tarihin hafızalarına kazıldı. Bu sebeple milli hafızaya şahitlik eden bazı sokak, bulvar, müze, okul isimleri de destansı direnişin hatırasını canlı tutmak ve gelecek kuşaklara aktarmak adına değiştirildi.

İslam filozofları ve mutasavvıflara göre İnsan nedir, kimdir?

24 Haziran Perşembe2021 İnsan nedir sorusu, bir dizi bilinmezlikleri de içerisinde barındırıyor. Hangi ölçüt ya da ölçütlerden yola çıkarak insanı en iyi biçimde tanımlayabiliriz? Esasen insan denilen varlık neredeyse sonsuz...

Filistin'in direniş günlüğü

17 Haziran Perşembe2021 İşgalci İsrail’in Şeyh Cerrah mahallesinde başlattığı olaylar tüm dünyanın gözleri önünde yeni bir İsrail vahşetine hatta yeni bir soykırıma sahne oldu

Dünden bugüne mütedeyyin kültür mahfilleri

28 Mayıs Cuma2021 Türkiye'de dünden bugüne dindar gençliğin kültürel hayatta temayüz ettiği, dinî içerikli gazete ve dergilerin dolayısıyla yayıncılık faaliyetlerinin birbiri ardına ortaya çıktığı bilinen bir gerçek…...

Başka türlüsünü düşlemek mümkün

26 Mart Salı2019 Eski insanların israfa karşı hassasiyeti üretim sürecine dâhil olmalarından, emekleriyle elde ettiklerinden, ekmeğe kutsal bakmalarından kaynaklanıyordu. Siyez unu, siyez bulguru dedelerimiz için günlük yemekken, bizim için şu an ulaşılamaz bir yerde.

Modern bir kahramanlık hikayesi: Babalar ve rencide ruhlar

21 Şubat Perşembe2019 Biz ne kadar konuşursak konuşalım, hangi kurumlardan destek alırsak alalım çocuk görerek öğrenecektir. Yanındaki kimse, kahraman da o olacaktır. Ya bir blogcu ya aile ya da aile havuzundaki herkes.

Çılgın kalabalıktan uzakta

17 Ekim Çarşamba2018 Yavaşlamak istiyordum. Fark etmek. Üzerinde durduğum uzun hatıralarım olsun istiyordum. Anlara ve anılara önem veriyordum. Mümkün olmuyordu ve ben bundan mutlu değildim.

Kitap sevgisinin başlayıp da bitmediği yer

02 Şubat Salı2016 Kitap bağımlılık yapmaz çünkü seversin kitapları, bilinçli sevgi, hastalıklı değil yani. Kokusu, hikâyesi vardır her kitabın sende bıraktığı. Aldığın şehir, sevdiğin bir yazardan sana verilmiş bir kitap, günün bereketini kitapla kapatıp küçük bir kitapçıdan aldığın bir kitap… Sürekli bir kültür alışverişi.

Türkiyeli aydın olmak ihtimal dâhilindedir

02 Aralık Çarşamba2015 Bu ülkeden olmak neyi gerektirir? Cumhuriyet Halk Partisi’nin Anadolu kadınının evine ayakkabıyla girmesi bu ülkeden olamamasıdır hâlâ. Arabeski aşağılamak, lahmacuna dudak bükmek de buna dâhil. Günlük kaygılarla, ideolojik saplantılarla babaannene ters düştüğün taraf, bizden başka her yöne çıktığın yol, buradan uzak olma halindir.

YENİ YAZILAR

İlker Nuri Öztürk

Sismoloji profesörlerinin ortak görüşü olarak; 6 Şubat’ta dünya çapında kaydedilmiş en büyük kara depremlerinden birini yaşadık. Son açıklamaya göre 45 binin üstünde insanımız vefat etti. 600 bine yakın insan kalacak yer bulmak için bölgeden ayrıldı. Maddi ve manevi anlamda yıkım büyük. Deprem bölgesine baktıkça aklımıza gelen distopya filmlerini andıran korkunç görüntüyü değiştirmek için tek çare biziz. İlk sabahtan itibaren kurulan iletişim, yapılan yardımlar millet olarak aramızdaki kavi bağın yıllar içinde çözülmediğini gösterdi. 11 ilde hissedilen sarsıntı 81 şehri uyandırdı. Küçücük çocuklar, çekirdek aileler, genç ihtiyar herkes, devlet kurumlarından STK’lara, belediyelerden kişisel çabalara kadar hepimiz yan yana durduk ve koca ülke büyük deprem felaketini şefkat salgınına dönüştürdük. AFAD ile koordineli şekilde yapılan milyonlarca liralık yardım çadır, kıyafet, ilaç, yemek, battaniye, hijyen malzemesi olarak depremzedelerin ihtiyaçlarını karşıladı. Turkuvaz Medya’nın birçok kanalla ortak yaptığı yayında toplanan büyük miktar, Kızılay’a yapılan yardımlar, İHH’nın sahadaki mücadelesi, yüksek sermayeli kurum ve kuruluşların destekleri, adanmış olarak insanüstü güçle sahada olan onlarca STK, spor kulüplerinin gönderdiği yardım tırları ve daha nicesi gösterdi ki Türkiye tek yürek olduğunda bütün yaralar sarılır ve sarılıyor.

Necdet Subaşı

Yaşanılan depremler bildik analizlerin yetersizliğini ortaya koyuyor. Yerkürenin adeta çatlayıp bir ucundan yarıldığı bir zeminde yapılan çıkarsamaların yaşananların ağırlığını kuşatacak bir derinlikte...

Mehmet Dinç

Türkiye’de insanların zor zamanlarda neler yaptıklarını ve nelerden destek aldıklarını araştırmak istedik. Nelere dikkat ettiklerini ve bunların kendilerine neler kazandırdığını gördük. Elde edilen veriler özellikle bu zor zamanlar için faydalı olacak nitelikte.

Serkan Akın

Eski filmlerde gördüğümüz geniş avlulu evlerin, büyüklerimizden dinlediğimiz maha lle hikâyelerinin, kitaplardan aşina olduğumuz şehir ve şehre ait mekânların yerini “modern” mimari tarzında inşa edilen ve gittikçe büyüyen yapıların, kentlerin aldığını hepimiz bizzat yaşayar ak gözlemliyoruz. Her yörenin kendi yapısına ve kültürüne has evlerle ve ihtiyaçlara göre inşa edilen yapılarla donatıldığı ufak şehirler giderek hayatımızdan çıkarken artık tümüyle tek-tipleşen kentler de birbirinin aynı binalarla, evlerle, apartmanlarla, caddelerle kuşatılıyoruz. Gittikçe sıkışan bu mekânlarda yaşıyoruz ama yaşadığımız deprem felaketi gibi her afetten sonra da Anadolu’da ideal bir ev ve şehir formunun nasıl olduğunu merak ediyoruz. İklime ve coğrafyaya uygun bir Türk evinin nasıl olduğunu, Türklerin şehirleşme modellerini, Sanayi Devrimi’nden sonra modern dünyanın nasıl kentleşmeye başladığını, ülkemizdeki kentleşme sorunlarını ve bu sorunlara alternatif yaşam modellerini Mimar Serkan Akın ile detaylıca konuştuk.

Birol Biçer

FİLİPİNLER DEAN WILLIAM SOLTER KENDİ İMKÂNLARIYLA 9 BİN KM KATEDEN KURTARMA GÖNÜLLÜSÜ Milletimizi kahreden ve dünyayı büyük üzüntüye sevk eden feci deprem felaketinde enkaz altına sıkışan canları...

Şöhret Karaduman

Dünyanın gidişatını etkilemeye yönelik tartışmalı durumlar, dayatmalar hemen her alanda söz konusu. Bunlardan biri de artık küresel bir boyut kazanmaya başladığı görülen, geleneksel ve fıtrî cinsiyet anlayışına meydan okuyan bir cinsellik ya da cinsiyetsizlik anlayışı.

Eda Dikmen

Başkan Recep Tayyip Erdoğan, söyledikleri, yaptıkları ve uluslararası sistemin tutarsızlıklarına karşı duruşuyla sadece Türkiye'nin değil, pek çok coğrafyanın da kaderini etkiledi, değiştirdi. Erdoğan...

Bünyamin Bezci

Artık siyasi akıl toplumsal olana da ekonomik olana da hükmetmektedir. Maalesef daha az demokrasi daha çok devlet tarihin sonunun yeni aklıdır. Yükselen değerler güvenlik, düşman ve popülizmdir.

Barış Ertem

Deprem gibi doğal afetlerin, salgın hastalıkların, orman yangınlarının ve çatışmaların arttığı, mağdur kitlelerin sürekli büyüdüğü 21. yüzyıl dünyasında insanî diplomasi artık önemli bir ihtiyaç. 1990’lardan beri yardımsever Türk Milleti de Türk insanî diplomasisini zirveye taşıyor.

Ekrem Demirli

Geçmişe özlem ve hadiselerin yenilenmesine tereddütle yaklaşma duygusunun insan doğasındaki köklerini tahlil ederken karşılaştığım en hoş örneklerden biri Arap edebiyatının Hz. Âdem'e nispet ettiği bir...

BİZE ULAŞIN