Feyruz - Zahrat el-Madaan
"Kudüs şehri düştüğünde sevgi geriye çekildi/ve savaş dünyanın kalplerini mesken edindi/apaçık bir öfke geliyor/ve ben de baştan aşağı iman doluyum." Lübnanlı usta sanatçı Feyruz'un 1971'de yayınlanan Jerusalem in My Heart albümünde yer alan şarkı, Kudüs'ü en iyi anlatan şarkılardan biri. Feyruz'un güçlü sesiyle birleşen etkileyici sözler dinleyeni derinden etkiliyor. Feyruz şarkıyı söylemeye başladığında konuyu bilmeseniz bile parçanın derin bir acıyı anlattığını anlıyorsunuz. Bir de devreye koro girince kayıtsız kalmak mümkün değil.
Reem Kelani - Yafa
Filistinli şair Mahmud Salim al-Hout'un, memleketi Yafa'ya duyduğu özlemi anlattığı Yafa adlı şiirine Reem Kelani'nin bestelediği ağıt, sanatçının Sprinting Gazelle albümünde yer almakta. Sözlerin ağırlığını beste tamamlıyor. Reem Kelani öyle bir beste yapmış ki dinlerken işi gücü bırakıyorsunuz. Sadece müzik, sadece o ağıt. Şehrini bir daha göremeyen şairin acısını hissediyorsunuz. "Bir daha seni ne zaman göreceğim Yafa, kardeş şehirlerin nerede?" diyen şair, şehriyle kavuşamadan vefat eder. Ölüm ağır şey ama vatanından uzakta, vatanına hasretle ölmek daha ağır.
One World - Freedom for Palestine
Rogers Waters, Massive Attack, Lowkey, Mark Thomas, Julie Christie, Sami Yusuf, Ken Loach ve Billy Bragg bir araya gelip Filistin'e özgürlük için bu şarkıyı seslendirmişler. Şarkıyla Filistin'de yaşanan zulme, sürgünlere, savaşa, insan haklarına dikkat çekilmiş. Müziği itibariyle pop türünde olsa da alt metni ile insanda ayağa kalkıp Filistin için bir şeyler yapma ihtiyacını uyandırıyor. Batılıların Filistin'deki zulme ses çıkartmaları açısından önemli bir çalışma.
Pink Floyd- Song for Palestine
Roger Waters, 2009'un Aralık ayı ile 2010'un Ocak ayında uluslararası bir grup ile beraber Filistin'e gider. İsrail'in, Filistin'deki evleri, hastaneleri, okulları bombalamasını ve oradaki insanların perişan halini görünce savaş karşıtı protesto yaparlar. Pete Segeer'in Amerika'daki zencileri düşünerek yapmış olduğu We Shall Overcome şarkısını Roger Waters yeniden yazar ve Filistin'e uyarlar. Parçayı Waters'ın her zamanki sakin ve güçlü sesi ile dinlerken sözlerle bütünleşiyorsunuz. "We shall overcome" derken gerçekten de olanların üstesinden gelineceğine inanıyorsunuz. Belki gözyaşları diner, herkes evine döner.
Amel Mathlouthi - Naci en Palestina
Çoğumuzun bildiği bu şarkı, 2008'de yayınlanan Free Palestine albümünde yer almıştır. Vatansız, topraksız, evsiz kalmanın derin hüznünü içerir. Amel Mathouthi şarkıyı yavaş yavaş söyledikçe göğsünüzde bir çığlık birikir. O büyüleyici sesiyle; "Naci en Palestina" derken Filistin'de doğdum demesinin ağırlığı altında kalırsınız. Şarkı hızlandıkça çaresizliğinize kahredersiniz durmadan. Sonra o mısra gelir aklınıza: "Filistin'de akşamüstleri sessizlik, bir file somun gibi."
Rim Banna and Kari Bremnes - Ya Lel Ma Atwalak
Filistinli müzisyen Rim Banna ile Norveçli müzisyen Karl Brenmnes'i bir araya getiren Ya Lel Ma Atwalak türküsü Türkçe olarak; "Bu hiç bitmeyen bir gece" anlamına geliyor. İkilinin 2004 yılında yayınladıkları türküde Doğu-Batı sentezi mevcut. Sözleri anneden, kardeşlerden ve akrabalardan ayrılmayı anlatır. Sanatçılar sürgünün acısını seslendirirken, kalplerinin yorgunluğunu öyle bir dışa vurmuşlar ki dinlerken sancı çekmemek çok zor.
Michael Heart-We Will not Go Down
Micheal Heart'in Filistin için yapmış olduğu bu şarkı 2009'da internet üzerinden yayınlanmıştır. Camileri, evleri, okulları yansa da Gazze'deki insanların ruhlarını yakamayacaklarını, Gazzelilerin hiçbir şekilde düşmeyeceklerini anlatır şarkı. Batı'nın göbeğinde yetişen şarkıcı Batı'yı öyle eleştirir ki etkilenmemek elde değil. Bu şarkıyı dinlerken hep düşünürüm: "Bizler niye hâlâ Filistin için dünyayı etkileyecek bir şarkı yapamadık?" Cahit Zarifoğlu'nun şu dizesini hiç unutmamak gerek: "Filistin bir sınav kâğıdı/Her mü'min kulun önünde."
Maher Zain - Palestine Will be Free
Lübnan asıllı r&b şarkıcısı Maher Zain'in 2009 yılında çıkan Thank You Allah albümünde yer alan şarkı, Filistinli bir çocuğun gözünden savaşı anlatıyor. Çocukta öyle bir iman var ki Filistin'in özgür olacağına bütün kalbiyle inanmış. İnsan o çocuğu gördükten sonra kendine; "Daha önce hiçbir şeye böyle inandım mı" diye soruyor. Günlük kaygılar arasında boğulurken inandığımız şeyler neydi sahi? Her şeyin daha kötüsünü düşünürken dünyaya bu çocuk kadar umutla bakabilseydik daha iyi insanlar olurduk belki.
Sanaa Moussa- Nijmet El Sobh
Sanaa Moussa Filistin'in işgali sırasında dünyaya gelen bir sanatçı. 2010 yılında çıkardığı Ishraq adlı albümündeki bu şarkıda Filistinli kadınların hayatını anlatmış. Şarkıcı, albümü için birçok Filistinli kadınla görüşmüş ve albüm için oldukça emek vermiş. Müzik yapmayı kimlik iddiası, bir var olma ve dayanıklılık ısrarı olarak açıklayan şarkıcı, bu ısrarıyla başarılı olacak gibi görünüyor. O Sabah Yıldızı anlamına gelen bu şarkıda gönlümüze yakın duran, samimi bir söyleyiş var. Giriş bölümünde yaşlı bir Filistinli kadının sesiyle açılan şarkıda, enstrümanlar oldukça iyi kullanılmış ve şarkıcı alkışları da ekleyerek başarılı bir çalışma yapmış. Girişinden finaline kadar oldukça farklı bir şarkı.
Ahmed el-Hatib- Ghurbah
Ahmed el-Hatib, Filistinli ud sanatçısı. Savaştan dolayı Ürdün'e yerleşmek zorunda kalır. Sonrası bildiğimiz hikâye: Filistin'e duyulan özlemle yabancı topraklarda yaşamaya çalışmanın acısı... Müzisyen, 2005 yılında Sada adını verdiği albümünde Filistin'e duyduğu özlemi anlatmaya çalışır. Gurbetin insana verdiği yalnızlığı notalara dökmüş. Çok etkileyici. Dinledikten sonra Gurbette Ömrüm Geçecek adlı güzel türkümüzü dinlerken buldum kendimi.
Kofia- Leve Palestina Krossa Sionismen
Kofia müzik grubu, Göteborg merkezli olarak kurulmuş. Grup üyeleri İsveçli ve Filistinli üyelerden oluşuyor. 1970-1990 yıllarında Filistin
için yaptıkları şarkılarla müzik piyasasındaki dikkatleri üzerlerine çekmişler. Çok Yaşa Filistin, Kahrol Siyonizm anlamına gelen bu şarkı, 1976'da çıkardıkları Palestina Mitt Land albümünde yer almakta. Bu şarkının öyle bir yanı var ki insana umut ve güç aşılıyor. Filistin'i özgürleştireceklerine dair inançlarının yardımıyla topraklarını savunmak için neler yaptıklarını anlatan şarkıda, hareketli müziğin de vermiş olduğu pozitif bir taraf var.
Labbayk Nasheed - Palestine
2004'te Londra merkezli kurulan grubun 2012'de yayınlanan The Greatest Gift albümünde yer alan şarkı için tertemiz bir inancı yansıtıyor
diyebilirim. İlahi türünde olan şarkıda, bütün dünyanın onları görüp psikolojik olarak aldıkları yaraları bilmelerine rağmen hiçbir şey yapmadıkları anlatılıyor. Bu duruma üzgün değiller çünkü onların tek koruyucuları Allah. Bu savaştan da sadece Allah kurtaracak onları. Mescid-i Aksa'da bütün peygamberlerin onları izlediğine dair öyle bir imanları var ki, dinledikçe insanın inancı daha da kuvvetleniyor. İnsanlardan bir şey beklemeyip ilahi olana sığınma halleri saf ve derin.
Haluk Levent & Lal Sönmez - Kalbimdesin ey Filistin
Sözü ve müziği Haluk Levent'e ait olan şarkının sözleri Arapça. Sanatçının pek bilinmeyen şarkılarından birisi. Filistin'e karşı duyarlılığını koruyarak böyle bir şarkı yapması bizler için önemli bir durum. Şarkı sözlerinin Türkçesi de samimi ve etkileyici. "Nasılsınız kardeşlerim nasılsınız sevdiklerim/ Soruyorum ama iyi olmadığınızı biliyorum." İyi olmadıklarını biliyoruz, yine de bir şey gelmiyor elimizden dua etmekten başka. Bir de şarkılar, filmler, müzikler var işte.
Ismo- Free Palestine
2014'te Youtube aracılığıyla yayınlanan rap türündeki şarkı bütün dünyanın Filistin'de yaşananlara sessiz kalmasına isyan ediyor.
"Herkes görüyor ama neden kimseden ses çıkmıyor? Bunu yazmak canımı acıtıyor ama Filistin'de çocuklar ölüyor. Birilerinin Filistin'e
ilgisi var ama medya bunu unutuyor" diye isyanına devam ederken çok güzel rap yapmış. Küçük bir aşk hikâyesi ile harmanladığı şarkı
dinlenesi parçalardan biri.
Halid el-Şerif - Gaza Nasheed
Halid el-Şerif'in Gazze için yaptığı ilahide boğun eğmeyi ve diz çökmeyi reddeden onurlu bir halkın isyanı var. Zulme, baskıya, haksızlığa karşı gelen haklı bir direnişi anlatıyor. Söyleyişi ne kadar sakin olsa da şarkının derininde bağımsızlığa dair inanç ve özgürlük isteği var. Dinledikten sonra Mahmud Derviş okumak geldi içimden. Filistinli Sevgili şiirini haykırmak istedim dünyaya.
