Bu dosyada adı geçen insanlar ve kavramlar için sözlük. Marduk: Mezopotamya'da Babil tanrısı. Başlangıçta tarım tanrısıyken, Hammurabi Kanunu'nun başına Enlil ve Anu'nun Babil Krallığı'nı ona verdiklerini belirtmeleriyle yüceltildi. Enuma Eliş (İ.Ö. XII. yy) adlı yaratılış şiirinde tanrıların ön safında yer aldı, Tiamat adlı canavarın galibi ve tüm insanlığın yaratıcısı olarak kabul edildi. En eski anıtlarda simgesel bel küreği ya da çapayı temsil eden (bereket) bir üçgendir. Yıldızı Jüpiter'dir.

Habeas Corpus: Latincede 'vücudu göster', 'vücudu getir' gibi anlamlara gelen Habeas Corpus, İngiltere'de 1679'da yayınlanan bildirgedir. Hukuki olarak, kişinin mahkemeye getirilmesi anlamını taşır. Yasaya göre; yakalanan veya tutuklanan kişi önce 'fiziken', adli görev yapmaya yasayla yetkili kılınmış bir görevli önüne çıkarılmalıdır. Genelde yargıç olan bu kişinin tutukluyu görmesi şarttır. Eğer bu şart yerine getirilmezse, tutukluluk hali yasal sayılmaz. Bu yasayla; keyfi ve haksız tutuklamayı önlemek, kişi hürriyetini yasayla güvence altına almak amaçlanmıştır. Habeas Corpus, modern hukuk sistemlerini etkilemiş, özellikle Amerikan hukuk sisteminin temellerinden birini oluşturmuştur. Habeas Corpus, insan bedeninin yalnızca insanın kendisine ait olduğu, devletin bu bedene zarar veremeyeceği düşüncesini barındırır. Bu yönüyle pek çok özgürlükçü hareketin öncülü olarak görülse de, Habeas Corpus'un bir aldatmaca olduğunu söyleyen düşünürler de olmuştur.

İrrasyonel: İnsanın dünya üzerindeki bilgisinin temelinde aklın bulunmadığını, dolayısıyla dünyayı açıklamanın olanaksız olduğunu savunan tutum, akıldışılık.

Kalvinizm: Tanrı merkezci bir öğreti olan Kalvincilik, İncil'i tek iman kaynağı görmesiyle Katoliklikten, önceden takdir ve inayeti olumlamasıyla Luthercilikten ayrılır. İsa'nın hem insan hem de tanrı olduğuna inanırlar. Akımın kurucusu Jean Calvin, Protestan papazları dört bir yana göndererek, öğretisini Avrupa'da yaymıştır.

Ötenazi: Ölüm hakkı. Kavramsal olarak Yunanca, 'kolay ölüm' anlamına genel ötenazi, ölümün kaçınılmaz olduğu ve tıp ilmine göre iyileştirilme olanağı bulunmayan, acı içinde olan hastanın tıbbi yollarla yaşamına son verilmesi anlamına gelir.

Neo-Platonculuk: Platoncu sisteme mistik öğeler katarak onu yeniden canlandırmayı amaçlayan felsefi akım. Yeni Platonculuk antikçağın sonuna doğru egemen olmaya başlamıştır ve Antikçağ Yunan felsefesinin sonu olarak nitelenir. Ortaçağ Hıristiyan düşüncesini derinden etkilemiş olan akım, Avrupa'da meydana gelen Rönesans hareketinden sonra canlılığını yitirmeye başlamıştır.

Carl Schmitt (1888-1985): Alman hukukçu, Katolik filozof ve siyaset bilimci. Kamu ve devlet hukukunun 'duayeni' olarak anılan Schmitt'in eserleri, hâlâ hukuk alanının önemli yapıtları olarak ilgi görmektedir. 1923'te 'Roma Katolisizmi ve Siyasi Biçim' yazısından anlaşıldığı üzere ağırlıklı olarak muhafazakâr bir dünya görüşüne ve devlet anlayışına sahiptir. Katolik kilisesinin devlet kuramına öncülük edebilecek 'biçimsel mükemmelliğe' ulaşmış monarşik yapısına hayranlık gösterir. Bu yüzdendir ki Schmitt, politikacı kimliğiyle, otoriter bir devlet yapısını destekler ve liberalizme karşı çıkar.

Mary Shelley (1797-1851): İngiliz kadın edebiyatçı. Akılcı William Godwin ile feminist Mary Wollstonecraft'ın kızı. Bir felsefe ve korku romanı olan Frankenstein'ı (1818) yazdı. Bu romanında özellikle eğitim sorununu gündeme getirdi. Hikâye, yolculuk öyküleri ve roman türlerinde eserler verdi. Daha çok Frankenstein ile anılan Shelley, Perkin Worbeck ve The Last Man kitaplarının da yazarıdır.

Leni Riefenstahl (1902-2003): Alman sinema oyuncusu, yönetmen, fotografçı. Hitler'in sağladığı imkânlarla çekilmiş birçok filmi vardır. Nazi Partisi'nin siparişleriyle belgesel çeken Riefenstahl'ın filmleri, Nazi kamplarında izletildi. Nazi propagandası yaptığı iddiasıyla 1945'te tutuklanan Riefenstahl serbest bırakıldıktan sonra Afrika'da fotoğrafçılık yaptı.

Fizyonomi: İnsan yüzünün şekil ve ifade özelliklerini inceleyen alan. İnsan yüzünden çıkarılan anlam.

İnsicam: Birbiriyle uyuşma, uygunluk.

Kartezyen: Descartes'in ruh-beden ikiliğini merkeze alan fikirlerine, görüşlerine sahip, Dekartçı.

Melodram: Müzik eşliğinde sergilenen dramatik yapıt.

Müheykel: Heykelleşmiş, abideleşmiş.

Otonom: Herhangi bir var olanın, yaratıcısı değil, uygulayıcısı olduğu bir yasayı kendine uygulaması, özerklik.

Pathognomi: Bir hastalığı diğerinden ayırmaya yarayan bulgu, belirti, tanı koyduran.

Personoloji: Kişilik bilimi.

Revüler: Günlük olayları çabuk değişen levhalar halinde sahneleyen müzikli temsil, resimli geçit.

Simbiyotik: Birbirini tamamlayan ilişki biçimi. Ortak yaşam.

Tanatoloji: Ölümü ve ölüyü inceleyen bilim, ölü bilgisi.