FRANSA
ALAIN BENSOUSSAN
ROBOTLARIN HUKUKU İÇİN MÜCADELE EDEN AVUKAT
Robotların hak ve hukukunu dert edinenler de var bu dünyada. Bunların öncülerinden biri Parisli avukat Alain Bensoussan. Robotların haklarının tayin edilmesi, bir robot hukuku oluşturulması ve akıllı robotlara özgü özel bir tüzel kişilik tanınması için mücadele eden Parisli avukat Le Droit des Robots (Robotların Hukuku - Bir makinenin karar verme özerkliği nedir? Hangi korumayı hak ediyor?) adlı bir kitabın da yazarı. Ancak işi o kadarla bırakmamış ve kendisi gibi düşünenleri bir araya getirerek 2014 yılında robotlara hukuki bir çerçeve oluşturulması amacını güden Robot Hakları Derneği'ni de kurmuş. 1940 Tunus doğumlu Bensoussan hukukçu olmasının yanı sıra aynı zamanda çeşitli üniversitelerde dersler veren bir matematikçi. Mücadelesinin amacını şöyle özetliyor: "Asıl önemli olan birlikte savunduğumuz değerlerdir. Eğer bu değerler evrenselse hukuk teknoloji tarafından yönlendirilmeye devam edecek. Entegre robotların şafağında, insan yüzlü robotlara sahip olabilmemiz için robo-insanlığın birlikte inşa edilmesi gerekiyor."
BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ
NORA AL-MATROOSHI
MÜSLÜMAN KADIN ASTRONOT AY'A YOLCULUK İÇİN GERİ SAYIYOR
Son yıllarda uzaya çıkan Müslüman astronotların sayısı artmaya başladı ama bunların çoğu erkekti. İran asıllı ABD vatandaşı Anoushe Ansari 2006'da uzaya çıkan ilk kadın astronot oldu. Suudi Arabistanlı Rayyanah Barnawi ise 2023'te uzaya çıkan ikinci Müslüman kadın oldu. Bu defa yine bir Müslüman kadın Ay'a giden ilk kadın astronot olmak için günleri sayıyor. Nora AlMatrooshi Birleşik Arap Emirlikleri vatandaşı ve NASA tarafından eğitilen ilk Arap kadın astronot unvanını taşıyor. Makine mühendisi olan ve petrol endüstrisinde çalışan 31 yaşındaki AlMatrooshi 2021 yılında NASA programına kaydoldu ve eğitime katıldı ve iki yıl süren çalışmaların ardından geçtiğimiz ay NASA astronot eğitim programından mezun olarak Ay'a gönderilecek astronot ekibine dâhil edildi. İlkokul yıllarından beri astronot olmak istediğini söyleyen AlMatrooshi'nin bir özelliği de başörtüsünü çıkarmaması. Giysi mühendislerine kendisi için özel bir başörtüsü diktiren AlMatrooshi hayalinden de başörtüsünden de vazgeçmemiş.
İRLANDA
JAMES HOWELLS
MİLYARLIK BITCOIN'LERİ ÇÖPE ATAN ADAM
Yeni dijital teknolojilerin en sansasyonel alanlarından biri de kripto para birimleri. Kripto paralara yatırım yaparak köşeyi dönme hikâyeleri de en gözde söylenceler arasında. Ancak köşeyi dönenler kadar kazandıkları milyarları dikkatsizlikle çöpe atan adamlar da gündem oluyor. Bunların en bahtsızlarından biri 38 yaşındaki James Howells… 15 yıl önce, bu kadar revaç görmediği günlerde sanal para toplamaya başlayan Howells'ın birikimi zaman içerisinde 8 bin Bitcoin'e ulaşmış. O günlerde bugünkü gibi yüksek değere sahip olmayan bu Bitcoin'leri bir harici belleğe depolayarak saklıyormuş. Ancak 2013 yılında bürosunu temizlerken bu harici belleği yanlışlıkla çöp kutusuna attığını sonradan fark etmiş. Geri dönüp kurtarmak istemiş ancak kız arkadaşının onu çoktan çöp konteymnerine attıüğını öğrenmiş. Giden kripto paraların günümüzdeki değeri, 500 milyon Euro'yu buluyor. Howells ise o zamandan bu yana çöp tesisini inceleyerek kaybolan harici diski bulmak umuduyla resmi makamlarla beyhude mücadele ediyor.
FİLİSTİN- GAZZE
KATİL İSRAİL'DEN GAZZE'DE REKOR ÇOCUK KATLİAMI
İsrail'in Gazzeli sivillere yönelik vahşeti aylardır devam ediyor. Hala hastanelere, yiyecek peşindeki sivillere, silahsız ve açlık çeken çocuk ve kadınlara 2023 Ekim ayından beri aylardır bomba yağdırmaya devam eden İsrail'in katlettiği savunmasız Gazzeli siviller içinde çocukların sayısı inanılmaz boyutlara ulaştı. Mart başı itibarıyla İsrail saldırılarında şehit olan Gazzeli Filistinlilerin sayısı 32 bini aştı. BM'nin yaptığı açıklamaya göre ise sadece Mart ayına kadar bu saldırılarda hayatını kaybeden çocukların sayısı 12 bin 300'ü buldu. Bu rakam son 4-5 yılda dünyadaki çatışma alanlarında hayatını kaybeden çocukların toplamından daha fazla bir kaybı işaret ediyor. Bunu BM Genel Komiseri Philippe Lazarini de teyit ediyor. Lazarini'ye göre dünyadaki çatışma alanlarında son dört yılda 12 bin 193 çocuk öldürülmüşken, sadece Gazze'de son dört ayda 12 bin 300 çocuk İsrail kurbanı oldu. Üstelik bu bir ay öncesine ait bir rakam. O rakam şimdi 14 bini aşıyor.
HİNDİSTAN
HİNDULARIN MÜSLÜMAN TAHAMMÜLSÜZLÜĞÜ VAHŞİ HAYATA UZANDI
Müslümanlara karşı sürekli bir nefret ve tahammülsüzlük söylemi besleyen Hindu milliyetçiler bu defa hayvanat bahçesindeki aslanları sorun haline getirdiler. Bengal eyaletindeki bir vahşi yaşam parkında bir arada tutulan iki aslandan erkek olana Ekber, dişi olana ise Sita adı verilmişti. Ekber'in adı Babür hükümdarı Ekber Şah'tan geliyordu. Dişi aslanın adı ise Hindu tanrıçası Sita'dan. Bu durum Hindu milliyetçiler tarafından bir sorun haline getirildi. Sorunu teşkil eden şey aslana tanrıça ismi verilmesi değil, Müslüman isimli bir aslanla beraber aynı kafeste olmasıydı aslında. Sağcı bir Hindu örgütü olan Vishwa Hindu Parishad (VHP), Sita adlı dişi aslanın Ekber adlı bir aslanla birlikte tutulduğu yönündeki haberlerin ardından Bengal mahkemesine başvurarak bunun dinleri açısından küfür sayılacağını ve bu durumun Hinduları rencide ettiğini ileri sürerek şikâyette bulundu. VHP yetkilisi Anup Mondal yaptığı açıklamada, "Sita, Babür imparatoru Ekber Şah'ın yanında kalamaz" dedi ve bunun Hindu çoğunluklu ülkede dini duyguları rahatsız edeceğini öne sürdü.
BİRLEŞİK KRALLIK
ÖLEN ANNE İLE YAPAY ZEKÂ VASITASIYLA SOHBET
Yapay zekâ çok çeşitli amaçlarla kullanılabiliyor ama anlatacağımız şekilde kullanımı gerçekten kulağa ürkütücü geliyor. 2015 yılında annesini kaybeden aktris Şirine Malas'ın acısı dört yıl boyunca dinmemiş. Dört yıl boyunca yaşadığı acı ve hasretin üstesinden gelmeye çabalayan Malas, bu acıyı dindirmek için "ölüleri simüle ettiği" iddia edilen bir yapay zekâ uygulaması olan Project December'a başvurmuş. Bu ölen kişiye dair bir profil oluşturan bir tür sohbet robotuymuş. Aylık 10 dolara abone olan kullanıcılar, kaybettikleri kişiyle ilgili her türlü bilgiyi içeren kısa bir çevrimiçi formu dolduruyormuş. Uygulama bu bilgilerden ve ölen kişinin hayattaki konuşmalarından yola çıkarak onu taklit ediyor ve sohbet ediyormuş. Şirine Malas deneyimi ni şöyle anlatıyor: "Ben biraz ruhani bir insanım ve bunun bir araç olduğunu hissettim. Öyle anlar oldu ki kimi zaman gerçekten annem gibiydi, kimi zaman da o olduğunu iddia eden biri gibi hisse kapıldım."
TAYLAND
PSİKOLOJİK HASTALIKLARIN TEŞHİSİNDE YAPAY ZEKÂ KULLANIMI
Ülkelerinde son yıllarda psikolojik rahatsızlıkların yükselişe geçtiğini ve buna karşılık yeterli tedavi imkânı sağlanamadığını tespit eden Taylandlı yetkililer bu alanda yaşanan hizmet sorununu hafifletmek amacıyla yapay zekâya başvurdular. Bu amaçla Tayland Ulusal Sağlık Güvenliği Dairesi'nin başlattığı uygulamayla "AI DMind" adlı yapay zekâ sistemi hastaların psikolojik durumlarının tespiti ve rahatsızlıkların teşhisi için deneme amaçlı kullanılmaya başladı. Tayland Sağlık Bakanlığı Ruh Sağlığı Birimi ile Bangkok Chulalongkorn Üniversitesi Tıp ve Mühendislik fakültelerinin birlikte geliştirdiği bu yapay zekâ teknolojisi, hastaların depresyon belirtilerini ve intihar düşüncesine yatkınlığını ses kayıtları üzerinden tahlilde bulunarak tespit etmeye çalışıyor. İşin ilginci, bu uygulamanın ortaya koyduğu teşhislerin uzmanlardan olumlu not aldığı söyleniyor. Denemenin başarılı olması halinde geniş hasta kitlesinin psikolojik hizmete erişiminin kolaylaşacağı düşünülüyor.
