Ekim 2016 - Dosya Sözlük
Cizvitler:
Bir Hıristiyan tarikatıdır. Hıristiyan olmuş eski İspanyol askeri Ignacio de Loyola tarafından 1534'te kurulmuştur. En önem verdikleri alanlar eğitim kurumları açmak ve misyonerlik faaliyetinde bulunmaktır. Bu eğitim kurumları, Vatikan'dan aldıkları destek ve dünya çapındaki yaygın örgütlenme ağı ile dönemlerinde hükümetleri, bürokrasiyi, entelektüel çevreleri ve din adamlarını etkileri altına almayı başarmışlardır.
Pozitivizm:
Auguste Comte'un 19'uncu yüzyılda ortaya attığı düşünce sistemidir. Olguculuk da denir. Olgularla ilgili somut verilere dayanan, deney konusu edilebilecek bilginin tek sağlam bilgi türü olduğu görüşüdür. Geri kalan olguların çoğu mantık ve matematik gibi bilgi türlerinin varlığını kabul eden pozitivist düşünce, bunların içeriksiz olduğunu ileri sürer.
Yakaza:
Uykuyla uyanıklık arasında olan bir haldir. Mutasavvıflara göre yakaza halinde görülenler, uyanıkken görülenlerden daha net ve daha kesindir. Uyanıkken görülenler üstünde kişinin kendi varlık gölgesi düşer ki onu gerçeğinden bulanıklaştırır.
Tecahül-ü Ârİf:
Edebi sanatlardan biridir. En yaygın tanımıyla bilinen bir durumu, bilmezmiş gibi yaparak anlatmaktır. Bu durum, çoğu zaman soru sorma yahut mübalağa yoluyla yapılır. Örneğin Neşet Ertaş bir türküsünde; "Tatlı dile güler yüze/Doyulur mu doyulur mu?/Aşkınan bakışan göze/Doyulur mu doyulur mu?" der. Doyulur mu diye sorarken aslında doyulmaz demek istiyor. Tecahül-ü ârif tam olarak budur.
Teoloji:
Genel itibariyle din olgusunu ve Tanrı kavramını inceleyen bilim dalıdır. İsim olarak Türkiye'de bugün ilahiyatı karşılar. Orta Çağ Avrupası'nda teoloji, üniversitelerde en önem verilen bilim dalıydı. Bundan dolayı teolojiye 'Bilimlerin Kraliçesi' ismi verilmişti.
Costa Gavras (1933 - ...)
Yunan asıllı Fransız vatandaşı olan yönetmendir. Constantinos Gavras, genellikle siyasi filmler çekti ve bu şekilde tanındı. "Babam hapse düştüğü için annem hep 'Politikadan uzak dur' derdi ama politikayı reddederseniz, pek çok ilişkiyi de reddedersiniz. Bence toplumdaki en kötü şey bireyselliktir. Hem taraf tutmayarak da taraf tutmuş olursunuz" sözleriyle çektiği 20 filmin özetini yapıyor aslında.
Cüneyd-i Bağdadi(822-911)
Bağdatlı mutasavvıf Cüneyd-i Bağdadi hazretleri küçük yaşlarından itibaren ilim tahsiline başlar. İmam Şafi'nin talebesi olan Ebu Sevr'den fıkıh, Hasan ibn Arefe'den hadis dersleri alır. İlim tahsilini tamamladıktan sonra dayısı Serri Sakati hazretlerinin sohbetine katılır. Din ve fen ilimlerinde oldukça donanımlı olan Cüneyd-i Bağdadi hazretleri hayatı boyunca binlerce talebe yetiştirdi.
Mustafa Kara (1980 - ....)
1980 Trabzon doğumlu Türk yönetmen. Cumhuriyet Üniversitesi Radyo TV bölümü mezunu. 2006'da ilk uzun metrajlı filmi Umut Adası'nı çektikten sonra 2015 yılında çektiği Kalandar Soğuğu adlı filmle birçok festivalden ödülle döndü ve film Oscar'a aday gösterildi.
Ayrıksı:
Benzerlerinden ayrı olan, genel kuraldan ayrılan, ayral, kuraldışı.
Berkitmek:
Sağlamlaştırmak, kuvvetlendirmek.
Biteviye:
Durmadan, daima, sürekli olarak.
Ceberut:
Acımasız, merhametsiz, zorba.
Delibozuk:
Günü gününe, sözü sözüne uymayan, dengesiz kimse.
Desise:
Düzen, hile, entrika.
Havf:
Korku, korkutmak.
Re'sen:
1. Kendi başına, kendiliğinden.
2. Bağımsız olarak, kimseye bağlı olmaksızın.
Şifahi:
Sözlü olarak aktarılan.
Tard etmek:
Kovmak, def etmek, uzaklaştırmak.
Vera:
Helal mi haram mı olduğu şüpheli olandan sakınmak.
Vird:
Tasavvufta belirli sayıda Allah denilerek kalbin zikretmesini hedefleyen zikir çeşidi.