Hikaye doğudan gelir

Remzi Kopar 07 Mayıs 2015, Perşembe

Necip Tosun, Doğu’nun Hikâye Kuramı’nda geleneksel hikâye anlayışımızı inceliyor ve anlatı geleneğimizin tarihsel serüvenini klasik örneklerden yola çıkarak ‘hikâye’ merkezli olarak ele alıyor.

"Ülkemizde yaşanan temel eksiklerden biri, geçmişle, birikimle kurulan bağdaki zayıflık ve kültürel, edebî mirasa ilişkin kayıtsızlık, kadirbilmezliktir" diyen Tosun, bu kitapta hikâye/öykü hafızamızı tazelemek ve birikimi hatırlatmak amacıyla Doğu/İslam klasikleri olarak kabul edilen eserlerde hikâyenin izini sürüyor.
Batı resim ve heykelle hikâyelerini anlatırken Doğu'da en önemli şeyin söz ve hikâye olduğunu söyleyen Tosun, Doğu'nun dinî anlayışını, felsefi düşüncesini bile hikâye formatıyla ifade ettiğini belirtiyor. "Doğu, hikâyeyle nefes almış, hayatın her döneminde hikâyenin gücüne başvurmuştur. Doğu medeniyetinin eşyaya, hayata bakışı bu hikâyelere nakşolunmuş, medeniyet algısı bu hikâyelerde var olmuştur. Doğu medeniyeti gerçeği, hakikati, vaazla değil, daha çok sanatla, hikâye formatıyla aktarmıştır."
Necip Tosun'un Büyüyen Ay Yayınları'ndan çıkan kitabı Doğu'nun hikâye anlatısının üzerinde aktığı yatağı genel hatlarıyla ortaya çıkarmaya, Doğu medeniyetinin hikâye teorisini klasik metinler üzerinden belirginleştirmeye çalışıyor.
1. Neden yazıyorsunuz?
İçtenlikle söyleyeyim ki öykü yazmak benim için bir arayış, bir sığınma ama daha çok bir paylaşma demek. Bir şeylerin eksikliğini, özlemini, acısını duyan insanlarla birkaç sayfada aynı havayı koklamak, aynı esintileri hissetmek, aynı tıkırtıları duymak arzusu.
2. Yazarken kullanmayı sevmediğiniz kelimeler?
Tüm argo kelimeler, küfürler.
3. Kullanmaktan vazgeçemediğiniz kelimeler?
Işıltı, flu, gökyüzü, sır, rüya.
4. Şu an okuduğunuz kitap?
Northrop Frye /Eleştirinin Anatomisi
5. Çocukluğunuz nerede geçti?
Kırıkkale'de.
6. Sizi ne mutlu eder?
Okumak ve yazmak.
7. Hevesinizi ne kırar?
İftira, gıybet ve haksızlığa uğrama.
8. Kim olmak isterdiniz?
Herkes gibi, kendim.
9. En sevdiğiniz huyunuz?
Başkalarını mutlu etmek için çırpınmak.
10. En sevmediğiniz huyunuz?
Kullanılmaya müsait kişiliğim, koşulsuz iyi niyetli olmam.
11. Sizi anlattığını düşündüğünüz bir kelime?
Samimiyet.
12. Şu kelimeler size ne ifade ediyor?
Kılavuz: Önceden yürünmüş yollar.
Hayat: Hiçbir zaman tanımlayamayacağım bir sözcük.
Sır: Anlatılsa da aslında anlatılmamış olan…
Kader: İnsanın kendi hikâyesinin dinleyicisi olması…
Öykü: Hayatımın gayesi, bütün güzelliklerin toplandığı büyülü sözcük…
Doğu: Işık, her zaman, her daim oradan gelir.
13. En mutlu olduğunuz an?
Bir öykü bitirmenin mutluluğunu hiçbir şeyle değişmem.
14. Gerçekleşmesini beklediğiniz ha-yaliniz?
Tasarladığım bütün kitapları yayınladıktan sonra hayretle "bunları ben mi yazdım" şaşkınlığı.
15. Son cümleniz olduğunu bilseniz, yazacağınız cümle ne olurdu?
Gerçek hayatım, kurguladığım hikâyelerdeymiş, yaşamamışım, hayat sadece başımdan geçmiş.

Benzer Haberler

Zehra Yılmaz'ın İletişim Yayınları'ndan çıkan Dişil Dindarlık adlı kitabı Türkiye'de İslamcılığın ve İslamcı kadın hareketlerinin dönüşümünü inceliyor.

Bir zamanlar bir Filistin köyü olan Ein Houd 1948 yılında boşaltılır. 1953 yılında bir grup Dadaist sanatçının bir araya gelmesiyle burada bir sanatçı kolonisi kurulur. Sanatçıların çalışmasından sonra mimarisiyle beraber köyün ismi de değiştirilir. ‘Oluk pınar’ gibi bir anlama gelen Ein Houd isminden bir harf düşürülür ve köyün İbranice ismi Ein Hod türetilir, yani ‘ihtişam pınarı’. Titiz bir çalışma sonucunda köyden silinen Arap izleri artık eski taş evler üzerinden sunulan safi estetik bir varlığa indirgenmiştir.

Günümüzde Frankensteın ismi insan tarafından yaratılan bu korkunç yaratık için kullanılıyor ama aslında isim, yaratığı tasarlayan doktorun adı.

Mutlu Olma Sanatı ve Mutsuz Olmak kitapları, özellikle bir arada okunduklarında mutluluk ve mutsuzluk üzerine ciddi bir sorgulama yapma imkânı sağlıyor.