DEPREM VE SONRASINDA HAYAT KURTARACAK ÖNLEMLER *
DEPREM ÖNCESİNDE EVDE ALINACAK BASİT AMA ETKİLİ ÖNLEMLER
Öncelikle AFAD ve MTA tarafından listelenen fay hatları aracılığıyla yaşadığınız bölgeden fay hattının geçip geçmediğini öğrenebilirsiniz. Daha sonra yaşadığınız binanın depreme dirençli olup olmadığından emin olamıyorsanız ölçüm ve test yaptırmalısınız. Testler sonucunda, binanızın depreme dayanıksız olduğu anlaşılırsa bir an önce binanızı depreme karşı güçlendirmeli ya da kentsel dönüşüm çalışmaları kapsamında yenileme yoluna gitmelisiniz. Uzmanlar kolonların kesilmesinin binanın çökmesine neden olacağını her depremde dile getiriyorlar. Bu nedenle binanızın yük taşıyan kolon ve duvarlarına müdahale edilmesine izin vermeyin.
Deprem sarsıntısında korku nedeniyle birçok planın gerçekleşmediği görülse de önceden hazırlık yapmak hayati önem taşıyor. Bu sebeple tüm
aile üyeleriyle birlikte "Afete hazırlık planları" yapmalısınız. Bu plan içerisinde tüm aile, Çök- Kapan-Tutun hareketini öğrenin ve uygulayın. Size en yakın
acil toplanma alanlarının yerini öğrenmeyi de unutmayın.
Yaşam alanınızda devrilecek, kırılacak, kayıp düşerek yaralanmanıza sebep olabilecek eşyaları önceden belirleyip, bunları doğru noktalara yerleştirin. Dolap, soba, çekmece gibi büyük ev eşyalarınızın yanı sıra sarsıntıda hareket edebilecek eşyaları sabitleyin. Yanıcı ve patlayıcı malzemeleri kilitli dolaplarda muhafaza edin. Karyolalar, ağır dolapların yanına konulmamalı ve pencereden uzağa yerleştirilmeli. Avize, lamba ve klima ağırlıklarını taşıyacak şekilde, pencerelerden uzak bir duvara kanca ile asın. Hasarlı elektrik kablolarının ve gaz sızıntısı oluşturabilecek tesisat bağlantılarının onarımını yaptırın.
DEPREM ÇANTASI
Depreme karşı alabileceğimiz bir diğer önlem ise deprem çantası hazırlamak. AFAD deprem çantasında olması gereken her şeyi detaylarıyla internet
sitesinde paylaştı. Ancak kişinin kendi önceliklerini belirleyerek deprem çantasını hazırlaması daha sağlıklı olacaktır.
Öncelikle deprem çantanızı kolay ulaşacağınız bir yerde saklamanız çok önemli. Gıda olarak çantanıza yüksek kalorili ve uyanık tutan gıdalar öncelik
olmalı. Küçük yaralanmalarda ve özellikle kış aylarında olan depremlerde yaşamsal eşyalar hayati önem taşıyor. Deprem çantasının yalnızca enkaz altında değil, deprem sonrasında da işe yarayacağını unutmamak gerekiyor.
Deprem çantasına koyulacak kıyafetleri mevsimlere göre güncellenmeli. Uzmanlar deprem bölgelerinde karşılaşılan en büyük problemlerin başında
hijyen sorunları ve bulaşıcı hastalıklarına karşın hijyen malzemeleri de unutulmamalı.
DEPREM ÇANTASINDA BULUNMASI GEREKENLER
Su, protein bar, kuru meyveler, lifli bisküviler, tahin pekmez, konserve
İlk yardım çantası, uyku tulumu ya da battaniye, çakı, düdük, makas, el feneri, pilli radyo ve yedek piller, powerbank ve yedek şarj kablosu
İç çamaşırı, çorap, yağmurluk, iklime uygun giysiler
Sabun ve dezenfektan, diş fırçası ve diş macunu, ıslak mendil, tuvalet kağıdı, hijyenik ped
Kimlik ve ehliyet fotokopisi, tapu, sigorta, ruhsat, zorunlu deprem poliçesi, pasaport ve banka cüzdanı, evcil hayvan karnesi
DEPREM ANINDA YAPILMASI GEREKENLER
Eğer depreme bina içerisinde yakalandıysanız öncelikle panik yapmamalısınız. Sabitlenmemiş dolap, raf, pencere gibi eşyalardan uzak durun. Varsa sağlam sandalyelerle desteklenmiş masa altına ya da koltuk, kanepe gibi koruma sağlayabilecek eşya yanına çömelerek ya da uzanarak kendinize hayat üçgeni oluşturmaya çalışın. Başınızı iki elinizin arasına alarak veya bir koruyucu yani yastık, kitap gibi malzemelerle koruyun. Sarsıntı geçene
dek bekleyin. Sarsıntı sırasında binayı terk etmeye çalışmayın. Araştırmalar, çoğu yaralanmanın bina içinde hareket ederken veya dışarı çıkmaya çalışırken oluştuğunu gösteriyor. Cam, pencere, dışarıya bakan duvar ve kapı gibi üzerinize düşecek her tür eşyadan uzak durun. Merdivenlere ya da çıkışlara doğru koşmayın, balkona çıkmayın, asansör kullanmayın ve yıllardır her depremde gördüğümüz camdan ya da balkondan atlama eylemini aklınızdan geçirmeyin. Acil durumları ve yangınları bildirmek dışında telefonları kullanmamaya özen gösterin. Kibrit, çakmak yakmayın ve
elektrik düğmelerine dokunmayın. Tekerlekli sandalyede iseniz tekerlekleri kilitleyerek başınızı ve boynunuzu korumaya alın.
Mutfak, imalathane, laboratuvar gibi iş aletlerinin bulunduğu yerlerde; ocak, fırın ve bu gibi cihazlar kapatın, dökülebilecek malzeme ve maddelerden uzaklaşın. Sarsıntı geçtikten sonra elektrik, gaz ve su vanalarını kapatın; ısıtıcıları söndürün. Daha önceden hazırlanmış acil durum çantası ile gerekli olan eşyaları yanınıza alarak binayı derhal terk edin ve toplanma bölgesine gidin.
Her büyük depremden sonra mutlaka artçı depremler olur. Artçı depremler ana depremin büyüklüğüne göre haftalar veya aylar sonra devam etmesi
beklense de zaman içerisinde bu depremler seyrekleşir ve büyüklükleri azalır. Artçı depremler hasarlı binalarda zarara yol açabilir. Bu nedenle sarsıntılar tamamen bitene kadar hasarlı binalara girmeyin.
Deprem anında bina dışında açık alandaysanız eğer kesinlikle dışarda kalmaya devam edin. Enerji hatlarından, diğer binalardan, direklerden, ağaçlardan ve duvar diplerinden uzaklaşın. Açık arazide çömelerek etraftan gelen tehlikelere karşı hazırlıklı olun. Deniz kıyısından uzak durun. Deprem sırasındaki yer hareketi nadiren ölüme veya yaralanmaya sebep olur. Depremle ilgili çoğu ölüm çöken duvarlar, parçalanan camlar ve düşen eşyalardan kaynaklanmaktadır.
DEPREM ANINDA ARAÇ KULLANIYORSANIZ
Araç kara yolunda seyir halindeyken sarsıntı olursa sağa yanaşıp durun. Pencereler kapalı olarak araç içerisinde kalın ve sarsıntının geçmesini bekleyin. Depremde hasar gören yol, köprü ve rampaları kullanmayın. Trafikten, ağaçlardan, direklerden ve enerji nakil hatlarından mümkün olduğu kadar uzaklaşın. Bir tünelin içinde iseniz ve çıkışa yakın değilseniz, aracınızı durdurup aşağıya inin ve aracınızın yanına yan yatarak ayaklarınızı karnınıza çekin, ellerinizi de başınızın üstüne gördükavuşturun. Kapalı bir otoparkta iseniz, arabanızın dışına çıkıp yanına yatın.
METRODA YA DA TOPLU TAŞIMA ARAÇLARINDAYSANIZ
Deprem anında metro da ya datoplu taşıma araçlarındaysanız metro ve trenden inmeyin. Elektriğe kapılabilir veya diğer bir trenin çarpması ile zarar görebilirsiniz. Trenin içinde sıkıca tutturulmuş askı, korkuluk veya herhangi bir yere tutunun. Metro veya tren personeli tarafından verilen talimatları izleyin.
Yıkıntı altında mahsur kaldıysanız
Eğer ki enkaz altında kalırsanız enerjinizi en tasarruflu şekilde kullanmak için hareketlerinizi kontrol altında tutun. Hareket kabiliyetiniz kısıtlanmışsa çıkış için hayatınızı riske atacak hareketlere kalkışmayın. El ve ayaklarınızı kullanabiliyorsanız su, kalorifer, gaz tesisatlarına, zemine vurmak suretiyle varlığınızı duyurmaya çalışın. Sesinizi kullanabiliyorsanız kurtarma ekiplerinin seslerini duymaya ve onlara seslenmeye çalışınız.
DEPREM SONRASI YAPILACAKLAR
Depremlerden sonra sıklıkla yangın çıktığını görürüz. Bu yüzden sarsıntı bittikten sonra, eğer evde gaz kokusu varsa gaz vanasını kapatın.
Ayrıca camları ve kapıları açmayı ihmal etmeyin. Deprem tamamen bittiğinde önce kendi emniyetiniz sonrasında ise çevrenizdekilerin emniyetinden
emin olduktan sonra binayı terk edin. Radyo ve televizyon gibi kitle iletişim araçlarıyla size yapılacak uyarıları dinleyin. Kendi sağlığınızdan eminseniz
eğer yardım çalışmalarına katılın. Deprem ülkesi olmamız sebebiyle her gün irili ufaklı pek çok deprem yaşıyoruz ve bilinçlenmemiz hayatımızı kurtarabilir.
HAYAT KURTARAN UYGULAMALAR
Gelişen teknoloji deprem anında hayatımızı kurtarabilecek özellikler sunuyor. Teknoloji sayesinde depreme karşı alabileceğimiz önlemlerden bir diğeri de mobil uygulamaları telefonumuza indirmek.
AFAD ACİL: Tek tuşla 112 Acil Çağrı Merkezi'ne ulaşarak durumlarını bildirebiliyor, yardım taleplerini iletebiliyor. Ayrıca afet anında sesli görüşme
imkânı olmayan kullanıcılar, hazır mesajlarla yine ileti gönderebiliyor.
DÜDÜĞÜM: Enkaz ve acil durumlarda düdük sesi çıkartarak yerinizi bildirmenize ve belirlenen telefon numaralarına mesaj göndermenizi sağlıyor.
AKUT GÜVENDEYİM: Mesaj yoluyla çalışan bu uygulama, "Güvendeyim" tuşuna bastığınızda önceden belirlemiş olduğunuz 10 kişiye konum bilgisi içeren bir mesaj göndererek, yakınlarınıza iyi olduğunuzu belirtmenize olanak sağlıyor.
112 ACİL YARDIM BUTONU: Bulunduğunuz konuma ambulans çağırmanızı sağlıyor. Ayrıca uygulamanın göndereceği konum bilgisiyle, size en kısa sürede ulaşılmasını sağlayabilirsiniz.
BRIDGEFY: Uygulama, internet, Wi-Fi veya telefon ağının kesildiği durumlarda 100 metre çapında Bluetooth üzerinden mesajlaşmayı sağlıyor.