Nisan 2016 | Dosya sözlük
Bu sayıda geçen kavramlar ve kelimeler için sözlük...
Ültimatom:
1. Bir devletin başka bir devlete verdiği ve hiçbir tartışma veya karşı koymaya yer bırakmaksızın, tanıdığı sürede isteklerinin yerine getirilmesini istediği nota.
2. Uyulması gereken kuralları kesin bir dille anlatma.
Mimesis:
Doğa ve insan davranışının sanatta ve edebiyatta taklide dayanan temsilidir. Aristoteles tarafından sanatın rolünün 'doğanın taklidi' olduğunu ileri sürerken kullanılmıştır. Yunanca 'taklit' anlamına gelir.
Psikotik bozukluk:
Kişinin gerçekle bağlantısının kaybolmasıdır. Akıl hastalıklarında duygu ve düşünce bozuklukları vardır. Bilindiği gibi düşünme, nesneler yerine onların simgeleri kullanılarak yapılan zihinsel bir işlev ve sorunlara çözüm arama biçimidir. Düşünmede soyutlama, karşılaştırma, kavramlar oluşturma, yargılama, sonuç çıkarma süreçleri vardır. Düşünce bozuklukları, simgelerin kavramlara bağlanması, düşüncenin oluşması ve içeriği alanlarında ortaya çıkar. Düşüncenin oluşması ve içeriği bozulunca gerçekle düşünce arasında bağı kalmaz. Başka bir deyişle gerçek dışı düşünce biçimi ortaya çıkar. Bu tür düşünce biçiminde, düşünceyi oluşturan soyutlama, karşılaştırma gibi bütün süreçler bozulur. Kısaca, düşünceler mantık kurallarına uymaz, akıl dışıdır.
Neocon:
'Neo' yeni ve 'con', 'conservative' yani muhafazakâr kelimesinin kısaltılmış şekli ile bir araya gelen iki kelimeden oluşmuştur. Neocon aslında 'yeni muhafazakâr' anlamına geliyor. Yeni muhafazakârlık, Amerikan siyasetinde 11 Eylül saldırılarından sonra ortaya çıkan muhafazakârlaşmayı temsil eder.
Asala:
'Ermenistan'ın Kurtuluşu için Ermeni Gizli Ordusu' anlamına gelen, Armenian Secret Army for the Liberation of Armenia'nın kısaltmasıdır. 20 Ocak 1975 tarihinde Beyrut'taki Dünya Kiliseler Birliği Bürosu'na yaptığı bombalı saldırı ile adını duyuran terör örgütü, Türkiye ile müttefiklerini can düşmanı saymış ve Ermeni davasının ancak silahlı mücadeleyle çözümlenebileceği görüşünü savunmuştur. Örgüt 1985 yılından sonra büyük bir terör eylemi gerçekleştirmemiştir ve uzun yıllardır pasif konumdadır.
Dezenformasyon:
Bilgi çarpıtma, bilgiyi tahrif etme, yanlış bilgilendirme anlamlarına gelmektedir.
John of Salisbury (1120-1180):
İngiliz yazar, eğitimci, diplomat ve din adamı. Hıristiyanlığın ve dolayısıyla Kilise'nin güçlü bir konuma sahip olduğu bir dönemde, 1120 (bazı kaynaklara göre 1115) yılında, İngiltere'nin Salisbury kentinde dünyaya gelen John, 12 yıl Fransa'da eğitim görmüştür. Fransa Kralı VII. Louis'nin çağrısıyla 1176'da Chartres Piskoposu olmuş ve ölümüne dek bu görevde kalmıştır. John'un siyasal görüşlerinin hemen hemen tümünü kapsayan Policraticus adlı eseri, Augustinus'un Tanrı Devleti adlı yapıtından sonra, ilk kapsamlı siyasal inceleme olarak görülmektedir. Policraticus'ta ortaya konulan görüşler, siyasal iktidarın pratik düzenlenişiyle ilgili olmaktan çok, siyasetin ahlaki temelleriyle ilgili yeni bir sistematik kuram oluşturma girişimi olarak da dikkat çekmektedir.
Sokrates (MÖ 469-MÖ 399):
Antik Yunan filozofudur. Yunan felsefesinin kurucularındandır. Özel yaşamına ilişkin fazla bir şey bilinmemektedir. Felsefeden başka bir uğraşı olmadığı bilinir. Başta öğrencisi Platon olmak üzere Yunan gençleri üzerinde giderek kendisini taklit etmeye varan derecede yükselen bir etki yaratır. Ahlak felsefesinin kurucusu olarak kabul edilen Sokrates'in yaşamının en belirgin olaylarından biri MÖ 399 yılında hakkında açılan davadır. Platon'un Sokrates'in Savunması adlı eserinde anlattığı kadarıyla Sokrates, şehrin tanrılarına inanmamak, onların yerine başka tanrılar koymak ve böylece gençliği zehirlemekle suçlanır. Sokrates bu suçlamalar sonucunda ölüme mahkûm edilir. Yazılı bir kaynak bırakmamıştır.
Michael Rubin (1971-…):
Amerikan Girişim Enstitüsü adlı kuruluşta çalışmaktadır. Ayrıca Amerikan Donanması Askeri Akademisi'nde öğretmenlik ve Amerika'da yayınlanan Middle East Quarterly dergisinin editörlüğünü yapmaktadır. 2002 ile 2004 yılları arasında Amerikan Savunma Bakanlığı'nda, İran ve Irak konusunda danışmanlık yaptı. Bağdat'ın düşmesinden sonra, 2003 ve 2004 yıllarında Irak'taki Koalisyon İşgal Yönetiminde görev aldı. Rubin'in, Washington Post, The New York Times, The Wall Street Journal, The New Republic, National Review ve The Weekly Standard adlı gazete ve mecmualarda Türkiye, Irak, İran'la ilgili yazıları yayınlanmaktadır.
Done:
Veri.
Dürtü:
Fizyolojik ya da ruhsal dengenin değişmesi sonucu ortaya çıkan ve canlıyı türlü tepkilere sürükleyebilen içsel gerilim, muharrik.
Hüsnüzan:
Kesin hüküm bulunmayan bir şeyi iyiye yorumlamak; iyiye de, kötüye de yorumlanabilecek bir işe, güzel yönünden bakmak.
KJ:
Televizyon ekranında çeşitli boyutlarda, renklerde ve şekillerde olan açıklayıcı yazılar.
Manipülasyon:
İnsanları kendi bilgileri dışında veya istemedikleri halde etkileme veya yönlendirme işlemi.
Mezalim:
Zulümler, haksızlıklar, kıyımlar.
Mobilizasyon:
Harekete gelme veya getirme.
Praksis:
Kelime anlamıyla uygulama, aksiyon, pratiğin önemi gibi anlamlara gelmekte olan felsefi ifade.
Tolere etmek:
Alttan almak, hoş görmek, katlanmak.
1. Bir devletin başka bir devlete verdiği ve hiçbir tartışma veya karşı koymaya yer bırakmaksızın, tanıdığı sürede isteklerinin yerine getirilmesini istediği nota.
2. Uyulması gereken kuralları kesin bir dille anlatma.
Mimesis:
Doğa ve insan davranışının sanatta ve edebiyatta taklide dayanan temsilidir. Aristoteles tarafından sanatın rolünün 'doğanın taklidi' olduğunu ileri sürerken kullanılmıştır. Yunanca 'taklit' anlamına gelir.
Psikotik bozukluk:
Kişinin gerçekle bağlantısının kaybolmasıdır. Akıl hastalıklarında duygu ve düşünce bozuklukları vardır. Bilindiği gibi düşünme, nesneler yerine onların simgeleri kullanılarak yapılan zihinsel bir işlev ve sorunlara çözüm arama biçimidir. Düşünmede soyutlama, karşılaştırma, kavramlar oluşturma, yargılama, sonuç çıkarma süreçleri vardır. Düşünce bozuklukları, simgelerin kavramlara bağlanması, düşüncenin oluşması ve içeriği alanlarında ortaya çıkar. Düşüncenin oluşması ve içeriği bozulunca gerçekle düşünce arasında bağı kalmaz. Başka bir deyişle gerçek dışı düşünce biçimi ortaya çıkar. Bu tür düşünce biçiminde, düşünceyi oluşturan soyutlama, karşılaştırma gibi bütün süreçler bozulur. Kısaca, düşünceler mantık kurallarına uymaz, akıl dışıdır.
Neocon:
'Neo' yeni ve 'con', 'conservative' yani muhafazakâr kelimesinin kısaltılmış şekli ile bir araya gelen iki kelimeden oluşmuştur. Neocon aslında 'yeni muhafazakâr' anlamına geliyor. Yeni muhafazakârlık, Amerikan siyasetinde 11 Eylül saldırılarından sonra ortaya çıkan muhafazakârlaşmayı temsil eder.
Asala:
'Ermenistan'ın Kurtuluşu için Ermeni Gizli Ordusu' anlamına gelen, Armenian Secret Army for the Liberation of Armenia'nın kısaltmasıdır. 20 Ocak 1975 tarihinde Beyrut'taki Dünya Kiliseler Birliği Bürosu'na yaptığı bombalı saldırı ile adını duyuran terör örgütü, Türkiye ile müttefiklerini can düşmanı saymış ve Ermeni davasının ancak silahlı mücadeleyle çözümlenebileceği görüşünü savunmuştur. Örgüt 1985 yılından sonra büyük bir terör eylemi gerçekleştirmemiştir ve uzun yıllardır pasif konumdadır.
Dezenformasyon:
Bilgi çarpıtma, bilgiyi tahrif etme, yanlış bilgilendirme anlamlarına gelmektedir.
John of Salisbury (1120-1180):
İngiliz yazar, eğitimci, diplomat ve din adamı. Hıristiyanlığın ve dolayısıyla Kilise'nin güçlü bir konuma sahip olduğu bir dönemde, 1120 (bazı kaynaklara göre 1115) yılında, İngiltere'nin Salisbury kentinde dünyaya gelen John, 12 yıl Fransa'da eğitim görmüştür. Fransa Kralı VII. Louis'nin çağrısıyla 1176'da Chartres Piskoposu olmuş ve ölümüne dek bu görevde kalmıştır. John'un siyasal görüşlerinin hemen hemen tümünü kapsayan Policraticus adlı eseri, Augustinus'un Tanrı Devleti adlı yapıtından sonra, ilk kapsamlı siyasal inceleme olarak görülmektedir. Policraticus'ta ortaya konulan görüşler, siyasal iktidarın pratik düzenlenişiyle ilgili olmaktan çok, siyasetin ahlaki temelleriyle ilgili yeni bir sistematik kuram oluşturma girişimi olarak da dikkat çekmektedir.
Sokrates (MÖ 469-MÖ 399):
Antik Yunan filozofudur. Yunan felsefesinin kurucularındandır. Özel yaşamına ilişkin fazla bir şey bilinmemektedir. Felsefeden başka bir uğraşı olmadığı bilinir. Başta öğrencisi Platon olmak üzere Yunan gençleri üzerinde giderek kendisini taklit etmeye varan derecede yükselen bir etki yaratır. Ahlak felsefesinin kurucusu olarak kabul edilen Sokrates'in yaşamının en belirgin olaylarından biri MÖ 399 yılında hakkında açılan davadır. Platon'un Sokrates'in Savunması adlı eserinde anlattığı kadarıyla Sokrates, şehrin tanrılarına inanmamak, onların yerine başka tanrılar koymak ve böylece gençliği zehirlemekle suçlanır. Sokrates bu suçlamalar sonucunda ölüme mahkûm edilir. Yazılı bir kaynak bırakmamıştır.
Michael Rubin (1971-…):
Amerikan Girişim Enstitüsü adlı kuruluşta çalışmaktadır. Ayrıca Amerikan Donanması Askeri Akademisi'nde öğretmenlik ve Amerika'da yayınlanan Middle East Quarterly dergisinin editörlüğünü yapmaktadır. 2002 ile 2004 yılları arasında Amerikan Savunma Bakanlığı'nda, İran ve Irak konusunda danışmanlık yaptı. Bağdat'ın düşmesinden sonra, 2003 ve 2004 yıllarında Irak'taki Koalisyon İşgal Yönetiminde görev aldı. Rubin'in, Washington Post, The New York Times, The Wall Street Journal, The New Republic, National Review ve The Weekly Standard adlı gazete ve mecmualarda Türkiye, Irak, İran'la ilgili yazıları yayınlanmaktadır.
Done:
Veri.
Dürtü:
Fizyolojik ya da ruhsal dengenin değişmesi sonucu ortaya çıkan ve canlıyı türlü tepkilere sürükleyebilen içsel gerilim, muharrik.
Hüsnüzan:
Kesin hüküm bulunmayan bir şeyi iyiye yorumlamak; iyiye de, kötüye de yorumlanabilecek bir işe, güzel yönünden bakmak.
KJ:
Televizyon ekranında çeşitli boyutlarda, renklerde ve şekillerde olan açıklayıcı yazılar.
Manipülasyon:
İnsanları kendi bilgileri dışında veya istemedikleri halde etkileme veya yönlendirme işlemi.
Mezalim:
Zulümler, haksızlıklar, kıyımlar.
Mobilizasyon:
Harekete gelme veya getirme.
Praksis:
Kelime anlamıyla uygulama, aksiyon, pratiğin önemi gibi anlamlara gelmekte olan felsefi ifade.
Tolere etmek:
Alttan almak, hoş görmek, katlanmak.