Şubat - İroni Sözlük
Bu dosyada adı geçen insanlar ve kavramlar için sözlük.
İrtica: Türkçe'de 'geri dönmek' anlamına gelen sözcük. 'Aydınlık günlerden karanlık dünlere dönmek' özelinde bir kullanımı vardır. Cuma namazına gitmekten, başörtüsü takmaya kadar Türkiye'de bir dönem bütün Müslüman faaliyetlerinin adıdır.
Başörtüsü: Çeşitli renk ve boyutlarda olan, başa takılan, iğneyle kullanılan ve insanlık tarihinde 'şartlar gerektirdiği için' zaman zaman perukla ya da şapka ile ikame edilmeye çalışılmış irtica simgesi.
Hizbullah: 1982'de Lübnan'da kurulan, hem sivil hem de askeri yönü olan Şii siyasi parti. 28 Şubat döneminde insanların genel gözaltına alınma gerekçelerinden biri. O da mı Hizbullahmış?
İmam-Hatip Liseleri: Pazartesi günleri Matematik dersinden evvel 1'inci saate Arapça dersi koymak, öğlen arasında namaz kılmak, cuma günleri cuma namazına gitmek, anneannesi/babaannesi ölenlere aynı gün içinde hatim hediye edip ruhuna göndermek, yılbaşı çekilişi yerine Ramazan çekilişi düzenlemek, lavabo yerine 'abdesthane' demek, dersten kaçıp mescitte uyumak, okulun kapısında kaldığında kapıya gelip "Eyüüüüp" diye bağırdığında en az on çocuğun dönüp bakması, dinî günlerde Bişr-i Hafi'nin hayatı gibi hidayet hikâyelerini sahnelemek, 'Bize Nasıl Kıydınız' romanını elden ele dolaştırmak gibi birinci sınıf irticai faaliyetlerin barındırıldığı/yapıldığı liseler.
Susurluk Olayı: Balıkesir Susurluk mevkiinde meydana gelen trafik kazası. İçlerinde Hüseyin Kocadağ, Abdullah Çatlı, Gonca Us ve DYP Şanlıurfa Milletvekili Sedat Bucak'ın bulunduğu araçtan yalnız Bucak kurtulmuştur. Karmaşık ilişkilerin ve organize işlerin düğüm noktası.
İkna Odası: 28 Şubat sürecinde, İstanbul Üniversitesi Rektörü Kemal Alemdaroğlu'nun Rektör Yardımcılığı görevinde bulunan Nur Serter tarafından başörtülü öğrencileri başlarını açmaya ikna etmek için kurulan odalar. Lacivert Dergi'de bu hazin hatıraya atıf yapmak üzere odak grup muhabbetinin yapıldığı bölümün ismi. (Böyle hatırlayalım).
Tevhidi Tedrisat (3 Mart 1924): Eğitimde 'en çok ihtiyacımız olan' birlik ve beraberlik. 1997 kararlarına göre tarikatlarla bağlantılı özel yurt, vakıf ve okulların, devletin yetkili organlarınca denetim altına alınarak Milli Eğitim Bakanlığı'na devrinin sağlanmasını öngören kanun.
Sincan Tank Geçidi: Sincan Belediyesi'nin organize ettiği Kudüs Gecesi'nden sonra ordunun 'Sincan'ın yolları taştan, siz çıkardınız beni baştan' diyerek yaptığı tanklı geçit töreni. Çevik Bir'in deyişi ile demokrasiye 'balans ayarı'.
Başörtülü Anane: Özellikle; 'genç yaşta örtünen, namaz kılan' gençleri görüp de kendini kötü hisseden ve dindarlığı depreşen beyaz Türkler için bir övünç kaynağı olan ve oracıktaki 'Hacca gitmiş, sürekli Kuran okuyan, namaz kılan, başörtülü ama siyasal İslamcı olmayan' hatırası ile seküler torunlarına dindarlar adına rahat rahat söz söylemenin haklı gururunu yaşatan, çoğunlukla 1900 öncesi bir tarihte doğduğu tahmin edilen tarihi kişilikler… İnna lillahi ve inna ileyhi raciun.
MGK: Milli Güvenlik Kurulu, demokratik ilerleyemeyişin en önemli simgelerinden biri, 28 Şubat'ta başörtüsünü irtica simgesi, irticayı da terörden daha acil devlet güvenlik önceliği yapan kurum.
JİTEM: Anlam olarak, Fransızca'daki 'jötemin' tam tersi: Jandarma İstihbarat ve Terörle Mücadele. Kısaltmayı ve karıştırdığı haltları, Yeşil kod adlı Mahmut Yıldırım ile duyduğumuz illegal örgüt.
Koalisyon Hükümeti: Farklı görüş ve zihniyetlere sahip partilerin veya devletlerin belli bir gaye için meydana getirdikleri ittifak. Türkiye'nin 90'lı yılları.
Yobazlık: Sınırları "Hepimiz homojen Türk'üz, anneannelerimiz başörtülü, kandile çok saygı duyarım, 50 yaşından sonra namaz kılınabilir, bayramda şeker ikram etmek çok sevap, Ramazan'da içki içmeyin bari, iki rekat namaz da kılıver o kadar da değil,
bu aralar çok ilginç rüyalar görüyorum, hayrolsun, hadi bakalım" şeklinde belirlenmiş bir dindarlığın dışında kalan her şey ve her tür fikir.
Çarşaf: Şehirlerde üç kişiden fazla giyilmesi ve yan yana durulması halinde Türkiye'nin İran olması istendiğini garanti eden
bir tür kadın giysisi. Kırsalda toplu, tek tek veya köy halinde giyilmesinde mahsur bulunmaz.
Brifing: İngilizce'de 'brief:özet' sözcüğünden gelse de, briefly (kısaca), genelkurmayın canının istediğine bilgilendirme süsü verilmiş ayar çekmesi.
Cihat: Dünya üzerinde yegâne 'daha fazla yanlış anlaşılmışı yok' dedirten kavram.
Fişlemek: Kadim bir devlet/polis alışkanlığı.
Kaos: Merve Kavakçı'nın inancı gereği TBMM'ye başörtüsüyle gelmesiyle oluşan karmaşa hali.
Katsayı (0.2): 1999-2010 yılları arasında bir meslek liselinin üniversite sınavından kaç puan alırsa alsın iyi bir bölüme giremeyeceğini gösteren değer.
Kombassan: Alengirli renkli sermaye.
Laiklik: Din ve devlet işlerinin en ayrık hali. Atatürk ilkelerinden en çok korunup kollanma ihtiyacı duyulanı.
Muhafazakâr: Bir laikin gözünde sıralaması şöyle olan durum: Seküler>Muhafazakâr>İslamcı
Muhtıra: Darbe dönemlerini ola ki unutmuş olanlara ordu tarafından yazılan ince bir hatırlatma yazısı.
Şapka: Avrupa tarzı baş giyeceği. Bir zamanlar Beyoğlu'na çıkanların süsü iken, 28 Şubat döneminde başörtüsünün ithal ikamesi…
Başörtüsü: Çeşitli renk ve boyutlarda olan, başa takılan, iğneyle kullanılan ve insanlık tarihinde 'şartlar gerektirdiği için' zaman zaman perukla ya da şapka ile ikame edilmeye çalışılmış irtica simgesi.
Hizbullah: 1982'de Lübnan'da kurulan, hem sivil hem de askeri yönü olan Şii siyasi parti. 28 Şubat döneminde insanların genel gözaltına alınma gerekçelerinden biri. O da mı Hizbullahmış?
İmam-Hatip Liseleri: Pazartesi günleri Matematik dersinden evvel 1'inci saate Arapça dersi koymak, öğlen arasında namaz kılmak, cuma günleri cuma namazına gitmek, anneannesi/babaannesi ölenlere aynı gün içinde hatim hediye edip ruhuna göndermek, yılbaşı çekilişi yerine Ramazan çekilişi düzenlemek, lavabo yerine 'abdesthane' demek, dersten kaçıp mescitte uyumak, okulun kapısında kaldığında kapıya gelip "Eyüüüüp" diye bağırdığında en az on çocuğun dönüp bakması, dinî günlerde Bişr-i Hafi'nin hayatı gibi hidayet hikâyelerini sahnelemek, 'Bize Nasıl Kıydınız' romanını elden ele dolaştırmak gibi birinci sınıf irticai faaliyetlerin barındırıldığı/yapıldığı liseler.
Susurluk Olayı: Balıkesir Susurluk mevkiinde meydana gelen trafik kazası. İçlerinde Hüseyin Kocadağ, Abdullah Çatlı, Gonca Us ve DYP Şanlıurfa Milletvekili Sedat Bucak'ın bulunduğu araçtan yalnız Bucak kurtulmuştur. Karmaşık ilişkilerin ve organize işlerin düğüm noktası.
İkna Odası: 28 Şubat sürecinde, İstanbul Üniversitesi Rektörü Kemal Alemdaroğlu'nun Rektör Yardımcılığı görevinde bulunan Nur Serter tarafından başörtülü öğrencileri başlarını açmaya ikna etmek için kurulan odalar. Lacivert Dergi'de bu hazin hatıraya atıf yapmak üzere odak grup muhabbetinin yapıldığı bölümün ismi. (Böyle hatırlayalım).
Tevhidi Tedrisat (3 Mart 1924): Eğitimde 'en çok ihtiyacımız olan' birlik ve beraberlik. 1997 kararlarına göre tarikatlarla bağlantılı özel yurt, vakıf ve okulların, devletin yetkili organlarınca denetim altına alınarak Milli Eğitim Bakanlığı'na devrinin sağlanmasını öngören kanun.
Sincan Tank Geçidi: Sincan Belediyesi'nin organize ettiği Kudüs Gecesi'nden sonra ordunun 'Sincan'ın yolları taştan, siz çıkardınız beni baştan' diyerek yaptığı tanklı geçit töreni. Çevik Bir'in deyişi ile demokrasiye 'balans ayarı'.
Başörtülü Anane: Özellikle; 'genç yaşta örtünen, namaz kılan' gençleri görüp de kendini kötü hisseden ve dindarlığı depreşen beyaz Türkler için bir övünç kaynağı olan ve oracıktaki 'Hacca gitmiş, sürekli Kuran okuyan, namaz kılan, başörtülü ama siyasal İslamcı olmayan' hatırası ile seküler torunlarına dindarlar adına rahat rahat söz söylemenin haklı gururunu yaşatan, çoğunlukla 1900 öncesi bir tarihte doğduğu tahmin edilen tarihi kişilikler… İnna lillahi ve inna ileyhi raciun.
MGK: Milli Güvenlik Kurulu, demokratik ilerleyemeyişin en önemli simgelerinden biri, 28 Şubat'ta başörtüsünü irtica simgesi, irticayı da terörden daha acil devlet güvenlik önceliği yapan kurum.
JİTEM: Anlam olarak, Fransızca'daki 'jötemin' tam tersi: Jandarma İstihbarat ve Terörle Mücadele. Kısaltmayı ve karıştırdığı haltları, Yeşil kod adlı Mahmut Yıldırım ile duyduğumuz illegal örgüt.
Koalisyon Hükümeti: Farklı görüş ve zihniyetlere sahip partilerin veya devletlerin belli bir gaye için meydana getirdikleri ittifak. Türkiye'nin 90'lı yılları.
Yobazlık: Sınırları "Hepimiz homojen Türk'üz, anneannelerimiz başörtülü, kandile çok saygı duyarım, 50 yaşından sonra namaz kılınabilir, bayramda şeker ikram etmek çok sevap, Ramazan'da içki içmeyin bari, iki rekat namaz da kılıver o kadar da değil,
bu aralar çok ilginç rüyalar görüyorum, hayrolsun, hadi bakalım" şeklinde belirlenmiş bir dindarlığın dışında kalan her şey ve her tür fikir.
Çarşaf: Şehirlerde üç kişiden fazla giyilmesi ve yan yana durulması halinde Türkiye'nin İran olması istendiğini garanti eden
bir tür kadın giysisi. Kırsalda toplu, tek tek veya köy halinde giyilmesinde mahsur bulunmaz.
Brifing: İngilizce'de 'brief:özet' sözcüğünden gelse de, briefly (kısaca), genelkurmayın canının istediğine bilgilendirme süsü verilmiş ayar çekmesi.
Cihat: Dünya üzerinde yegâne 'daha fazla yanlış anlaşılmışı yok' dedirten kavram.
Fişlemek: Kadim bir devlet/polis alışkanlığı.
Kaos: Merve Kavakçı'nın inancı gereği TBMM'ye başörtüsüyle gelmesiyle oluşan karmaşa hali.
Katsayı (0.2): 1999-2010 yılları arasında bir meslek liselinin üniversite sınavından kaç puan alırsa alsın iyi bir bölüme giremeyeceğini gösteren değer.
Kombassan: Alengirli renkli sermaye.
Laiklik: Din ve devlet işlerinin en ayrık hali. Atatürk ilkelerinden en çok korunup kollanma ihtiyacı duyulanı.
Muhafazakâr: Bir laikin gözünde sıralaması şöyle olan durum: Seküler>Muhafazakâr>İslamcı
Muhtıra: Darbe dönemlerini ola ki unutmuş olanlara ordu tarafından yazılan ince bir hatırlatma yazısı.
Şapka: Avrupa tarzı baş giyeceği. Bir zamanlar Beyoğlu'na çıkanların süsü iken, 28 Şubat döneminde başörtüsünün ithal ikamesi…