Yurt edinme hakkı nedir?
Gittikçe yapaylaşan sınırları önemsizleştirmenin bir adımı olarak bireyin coğrafi hareketliliğini bir hak olarak kabul etmek, diğer deyişle zaten doğası gereği sahip olduğu bu hakkı tanımak gerekir.
Modern vatandaşlık kavramı ulus devlet yapısının bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Ulus devletlerin katı 'sınır' uygulamaları bireylerin farklı ülke vatandaşı olma seçeneklerini önemli ölçüde sınırlamıştır. 20'nci yüzyılda gelişen ve yoğunlaşan vize uygulamaları ise bireyin coğrafi hareketliliğini önemli ölçüde kısıtlamıştır.
Avrupa Birliği üyesi ülkeler coğrafyasında birlik üyesi ülkelerin vatandaşlarına kendi ülke sınırları dışında hareketlilik imkânı getirilmiş ve bu imkân belli koşullara bağlı olarak bireylerin gittikleri ülkede yerel yönetim seviyesinde politik katılım hakkına sahip olması şeklinde genişletilmiştir. Ayrıca bireylere gittikleri ülkede yine belli koşullara bağlı olarak iş edinme ve yerleşme hakları da tanınmıştır.
21'inci yüzyılda küresel ölçekte bireyin coğrafi hareketliliğinin olağanüstü derecede artmış olması da bir diğer gelişmedir. Bu hareketliliğin artmasında ulaşım imkânlarının hız ve yoğunluk olarak gelişmesinin önemli bir payı vardır. Ancak bundan daha önemlisi, 21'inci yüzyılın bilgi ve iletişim çağı olması sebebiyle kültürlerarası etkileşim, melez kültürleşme, sentez kültürleşme ve ortak kimlikler geliştirme süreçlerinin ve imkânlarının egemen olgular haline gelmesinin yarattığı etkilerdir.
Günümüzde 'küresel birey', ulusal sınırlar içerisinde kendisini ifade etme imkânlarını yetersiz gören ve sınırları bireysel özgürlüklerin kısıtlayıcısı olarak kabul eden bir bakış açısına sahiptir. Küresel bireyin kendisini sınırları aşan bir şekilde gerçekleştirme ihtiyacı, insan doğasının olağan bir sonucu olarak ortaya çıkar. Gerçekten de insan gelişen imkânlar çerçevesinde; diğer deyişle yüksek teknolojinin ortaya koyduğu imkânlar, iletişim, ulaşım ve kültürlerarası etkileşim imkânları bağlamında doğası gereği kendini daha boyutlu ifade etme ihtiyacı geliştirmiştir.
Küresel bireyin kendini çok boyutlu ifade etme ihtiyacı, ulusal ve uluslararası pozitif hukukun engellemelerine takılmaktadır. Bu engellerin en önemlilerinden birisi halen daha egemen olan modern vatandaşlık anlayışı ve bunun hukuktaki karşılığıdır. Küresel birey, çok boyutlu olarak kendini ifade etme ihtiyacını sadece bireysel pratikte değil tercih ettiği sosyoloji içinde sosyal bir pratikte de yaşamaktadır. Bu yanıyla hem seçeceği coğrafi alandaki sosyolojiyle bütünleşme ihtiyacı hem de birlikte hareket edeceği bir sosyolojiyle başka coğrafyalar seçme ihtiyacı belirginlik kazanmaktadır.
Avrupa Birliği üyesi ülkeler coğrafyasında birlik üyesi ülkelerin vatandaşlarına kendi ülke sınırları dışında hareketlilik imkânı getirilmiş ve bu imkân belli koşullara bağlı olarak bireylerin gittikleri ülkede yerel yönetim seviyesinde politik katılım hakkına sahip olması şeklinde genişletilmiştir. Ayrıca bireylere gittikleri ülkede yine belli koşullara bağlı olarak iş edinme ve yerleşme hakları da tanınmıştır.
21'inci yüzyılda küresel ölçekte bireyin coğrafi hareketliliğinin olağanüstü derecede artmış olması da bir diğer gelişmedir. Bu hareketliliğin artmasında ulaşım imkânlarının hız ve yoğunluk olarak gelişmesinin önemli bir payı vardır. Ancak bundan daha önemlisi, 21'inci yüzyılın bilgi ve iletişim çağı olması sebebiyle kültürlerarası etkileşim, melez kültürleşme, sentez kültürleşme ve ortak kimlikler geliştirme süreçlerinin ve imkânlarının egemen olgular haline gelmesinin yarattığı etkilerdir.
Günümüzde 'küresel birey', ulusal sınırlar içerisinde kendisini ifade etme imkânlarını yetersiz gören ve sınırları bireysel özgürlüklerin kısıtlayıcısı olarak kabul eden bir bakış açısına sahiptir. Küresel bireyin kendisini sınırları aşan bir şekilde gerçekleştirme ihtiyacı, insan doğasının olağan bir sonucu olarak ortaya çıkar. Gerçekten de insan gelişen imkânlar çerçevesinde; diğer deyişle yüksek teknolojinin ortaya koyduğu imkânlar, iletişim, ulaşım ve kültürlerarası etkileşim imkânları bağlamında doğası gereği kendini daha boyutlu ifade etme ihtiyacı geliştirmiştir.
Küresel bireyin kendini çok boyutlu ifade etme ihtiyacı, ulusal ve uluslararası pozitif hukukun engellemelerine takılmaktadır. Bu engellerin en önemlilerinden birisi halen daha egemen olan modern vatandaşlık anlayışı ve bunun hukuktaki karşılığıdır. Küresel birey, çok boyutlu olarak kendini ifade etme ihtiyacını sadece bireysel pratikte değil tercih ettiği sosyoloji içinde sosyal bir pratikte de yaşamaktadır. Bu yanıyla hem seçeceği coğrafi alandaki sosyolojiyle bütünleşme ihtiyacı hem de birlikte hareket edeceği bir sosyolojiyle başka coğrafyalar seçme ihtiyacı belirginlik kazanmaktadır.